عنوان مقاله :
تحليل اطلاعات رگبارهاي ثبت شده بهمنظور بسط منحنيهاي هاف در سد دز
پديد آورندگان :
دينپژوه، يعقوب دانشگاه تبريز - دانشكده كشاورزي - گروه مهندسي آب , علوي، عصمت دانشگاه تبريز - دانشكده كشاورزي - گروه مهندسي آب
كليدواژه :
هيتوگراف , منحنيهاي هاف، , سيلاب طرح، , رگبار طرح، , توزيع زماني بارش،
چكيده فارسي :
شناسايي مشخصههاي بارش و فهم فرايندهاي مرتبط با آن، يكي از عوامل مهم در بهرهبرداري صحيح از منابع آب است. انتخاب بارانطرح، نخستين گام، در برآورد سيلابهاي طرح است. تعيين الگوي زماني بارش، بهعنوان يكي از ويژگيهاي بارانطرح، بهمنظور برآورد سيلاب و همچنين طراحي سيستمهاي زهكشي سطحي از اهميت ويژهاي برخوردار است. اين مطالعه، به بررسي تغييرات الگوي توزيع عمق بارش در طول مدت دوام آن در سد دز ميپردازد. براي رسم منحنيهاي هاف از دادههاي باراننگار ثبات در ايستگاه سد دز استفاده شد. براي اين منظور، تعداد 280 رگبار ثبت شده از سال 1351 تا 1394 در فصول مختلف و در پنج كلاس صفر تا 2، 2 تا 6، 6 تا 12، 12 تا 24 و بيش از 24 ساعت، دستهبندي شد. افزون بر اين، براي هر دسته، در هر فصل، منحنيهاي هاف با استفاده از تجميع رگبارها در يك جا رسم شد. همچنين، رويدادهاي كليه دستهها در يك فصل مشخص در يك گروه كلي ادغام و منحني هاف فصلي رسم شد. ضمناً براي ايستگاه مورد نظر، همه رويدادهاي ثبت شده در يك كلاس جمعبندي و منحني هاف كلي بهدست آمد. در ادامه براي هر منحني هاف، هيتوگراف رگبار طرح با احتمال 50 درصد رسم شد. معادله لوجيستيك براي منحني هاف 50 درصد بسط داده شد. در حالت كلي، بيشتر رگبارهاي سد دز (حدود 32/9 درصد) در چارك دوم زماني به زمين ميرسد. با اين حال، اين رقم براي رگبارهاي كوتاهمدت صفر تا دو ساعت براي فصول بهار، پاييز و زمستان بهترتيب معادل 55، 48/5 و 50/4 درصد بهدست آمد. درحالي كه، براي رگبارهاي بلندمدت ارقام كمتري حاصل شد. اين منحنيها ميتواند در مديريت منابع آب منطقه مفيد واقع شود. مقدار ضريب همبستگي بين مقادير حاصل از مدل لوجيستيك و مقادير نظير مستخرج از منحنيها در جميع حالات بيش از 0/99 و در سطح يك درصد معنيدار بودند.
عنوان نشريه :
علوم آب و خاك