تخمين ميزان رواناب شهري براي تأمين نياز آبي فضاي سبز (مطالعه موردي: شهر سرپل ذهاب)

امروزه تأمين آب براي بخش‌هاي مصرف خانگي، كشاورزي، فضاي سبز و صنعت، يكي از مهم‌ترين چالش‌هاي دولت‌ها در بسياري از مناطق جهان به‌ويژه در مناطق خشك و نيمه‌خشك نظير ايران است. هدف از اين پژوهش شبيه‌سازي رواناب حاصل از بارش روزانه شهر سرپل ذهاب، براورد مقدار نياز آبي فضاي سبز منطقه و جمع‌آوري رواناب براورد شده براي آبياري فضاي سبز منطقه است. در پژوهش حاضر پس از تهيه اطلاعات و نقشه DEM از محدوده مورد مطالعه، زيرحوضه‌ها به‌صورت مجزا استخراج شدند. پس از تهيه و توليد لايه‌هاي هيدرولوژيكي، اقليمي، فيزيوگرافي منطقه و تلفيق آنها با هم، منطقه مورد بررسي قرار گرفت. شبيه‌سازي بارش رواناب از طريق مدل هيدرولوژيكي HEC-HMS انجام گرفت. سپس عمق رواناب و حجم سيلاب زيرحوضه‌ها از روش SCS به‌دست آمد. از طرف ديگر نياز آبي فضاي سبز شهر سرپل ذهاب از طريق بارش مؤثر به‌وسيله چهار روش شامل SCS، 80 درصدي، قابل‌اطمينان و USDA براي هر ماه به‌صورت جداگانه براورد شد. درنهايت مقدار نياز خالص آبي فضاي سبز در هر ماه براي چهار روش (SCS، 80 درصدي، روش قابل‌اطمينان و USDA) به‌دست آمد. نتايج اين مطالعه نشان داد كه نقش شماره منحني رواناب در شدت نفوذ از بقيه متغيرها بيشتر است. درنتيجه نفوذناپذيري سطح حوضه‌هاي شهري و تغييراتي كه در اثر رشد و توسعه شهر به‌وجود مي‌آيد مانند از بين بردن پوشش گياهي، تراكم خاك و ايجاد سيستم جمع‌آوري و هدايت آب‌هاي سطحي به‌مقدار زيادي از نفوذ آب در خاك مي‌كاهد. درنتيجه نتايج نشان داد مقدار نياز خالص آبياري براي پنج ماه از اوايل ارديبهشت تا اواخر شهريور به‌وسيله روش‌هاي SCS،80 درصدي، روش قابل‌اطمينان و USDA به‌ترتيب برابر با 243525، 238062، 267865 و 236458 مترمكعب است. مقدار حجم رواناب براورد شده 266000 مترمكعب است كه با توجه به مساحت فضاي سبز شهر سرپل ذهاب و نياز آبي ماهانه براي آبياري، رواناب براورد شده از نظر هر چهار روش آب موردنياز براي آبياري به مدت پنج ماه از اوايل ارديبهشت تا اواخر شهريور را تأمين مي‌كند.