بررسي آزمايشگاهي و عددي هيدروليك جريان در محل انشعاب رودخانه‌ها (مطالعات موردي: انشعاب كرخه)

رودخانه كرخه پس از سد انحرافي حميديه در حوالي شهر حميديه به دو شاخه هوفل و نيسان تقسيم مي‌شود، به اين نحو كه در دبي‌هاي پايين به‌علت شيب زياد رودخانه نيسان، سهم رودخانه نيسان بيشتر از رودخانه هوفل است. هدف از انجام اين پژوهش تعيين يك سازه هيدروليكي مناسب براي تقسيم‌بندي جريان آب در انشعاب هوفل است. به‌منظور بررسي آزمايشگاهي اين پژوهش، از يك فلوم با قوس 90 درجه در دانشگاه آزاد واحد اهواز استفاده شد و با سرريزهاي با عرض و ارتفاع متفاوت به‌انجام آزمايشات مختلف پرداخته شد. در نتيجه به شبيه‌سازي اين مدل با نرم‌افزار CCHE2D پرداخته شد و نتايج با مدل فيزيكي نيز مقايسه شد. نتايج نشان داد با افزايش ارتفاع سرريز به دليل افزايش ارتفاع سطح آب، باعث افزايش درصد دبي انحرافي به شاخه هوفل شده است. در نتيجه با افزايش عرض سرريز به‌دليل كم‌ شدن ارتفاع سطح آب، درصد دبي انحرافي به شاخه هوفل كاهش پيدا كرده است. در شاخه هوفل با نصب سرريز مستطيلي با ابعاد مختلف به‌طور متوسط حداقل 34/3 و حداكثر 5/61 درصد افزايش دبي را شاهد هستيم. البته در حالت طبيعي و بدون نصب سرريز ما شاهد افزايش دبي بيشتري نسبت به‌ حالت با سرريز داريم كه اين پديده را مي‌توان به‌دليل كنترل شدن جريان توسط سرريز اعلام كرد. به‌طور متوسط در حالت با سرريز 2/8 درصد و بدون سرريز 7/7 درصد افزايش درصد دبي انحرافي داشته است. با افزايش عدد فرود از 0/21 تا 0/38 به‌طور متوسط باعث كاهش درصد دبي انحرافي به‌اندازه 19/3 درصد شده است. در نتيجه نتايج شبيه‌سازي با نرم‌افزار CCHE2D بسيار مشابه و نزديك به نتايج آزمايشات مدل فيزيكي است.