تأثير باكتري‌هاي محرك رشد بر برخي ويژگي‌هاي بيولوژيكي و شكل‌هاي آلي كربن خاك زير كشت گندم

بخش آلي خاك با تأثير‌گذاري بر ويژگي‌هاي فيزيكي، شيميايي و بيولوژيكي نقش مهمي در افزايش توليد محصولات و چرخه عناصر غذايي مختلف در خاك دارد. مطالعه پيش ‌رو با هدف بررسي تأثير باكتري‌هاي محرك رشد بر تنفس پايه، بهره‌ ميكروبي، كربن آلي، كربن زيست‌توده ميكروبي، كربن قابل اكسيد با پرمنگنات، كربن محلول در آب سرد و گرم زير كشت گندم رقم چمران در قالب طرح كاملاً تصادفي در شش تكرار صورت گرفت. تيمارهاي آزمايش شامل چهار سطح باكتري (شاهد بدون مايه‌زني، مايه‌زني با انتروباكتر كلوآسه R33، مايه‌زني با انتروباكتر كلوآسه R1 و مخلوط دو باكتري) بودند. طي دوره آزمايش ويژگي‌هايي مانند ارتفاع گياه و شاخص كلروفيل اندازه‌گيري شد. در پايان دوره كشت، وزن خشك ريشه، اندام هوايي و عملكرد دانه محاسبه شد. همچنين ويژگي‌هاي بيولوژيكي و شكل‌هاي مختلف كربن در خاك پس از پايان كشت اندازه‌گيري شد. نتايج نشان‌دهنده تأثير باكتري‌هاي محرك رشد بر افزايش شاخص كلروفيل، ارتفاع، وزن خشك ريشه و اندام هوايي و عملكرد دانه در مقايسه با شاهد بود. كمترين مقدار pH و بيشترين مقدار شكل‌هاي كربن در حضور سويه‌هاي مختلف باكتري نسبت به شاهد مشاهده شد. بيشترين مقدار كربن آلي خاك با مخلوط دو باكتري با مقدار 7/22 درصد افزايش نسبت به شاهد مشاهده شد. بيشترين مقدار كربن زيتوده ميكروبي به‌ترتيب با مخلوط دو باكتري، انتروباكتركلوآسه R1، انتروباكتركلوآسه R33 با مقادير 67/87، 42 و 5/26 درصد افزايش نسبت به شاهد مشاهده شد. همبستگي بين شكل‌هاي كربن خاك نشان داد كربن قابل‌ استخراج با آب سرد و گرم، كربن آلي محلول و كربن قابل اكسيد با پرمنگنات همبستگي مثبت معني‌داري با تنفس و كربن زي‌توده ميكروبي و همبستگي منفي با مقدار pH خاك دارند. استفاده از مايه‌ تلقيح ميكروبي موجب افزايش اجزاي كربن در خاك شد كه مي‌تواند در بهبود ويژگي‌هاي فيزيكي و شيميايي خاك و عملكرد گياه نقش مثبت داشته باشد.