عنوان مقاله :
پيشبيني و بررسي روند خشكسالي با استفاده از سري زماني SARIMA و شاخص SPI در استان اصفهان
پديد آورندگان :
قرباني، حميد دانشگاه كاشان - دانشكده علوم رياضي - گروه آمار , ولي، عباسعلي دانشگاه كاشان - دانشكده علوم رياضي - گروه آمار , زارع پور، هادي دانشگاه كاشان - دانشكده علوم رياضي - گروه آمار
كليدواژه :
مدل SARIMA , شاخص SPI , سريهاي زماني , خشكسالي , استان اصفهان
چكيده فارسي :
خشكسالي بهعنوان يكي از مخاطرات طبيعي ممكن است طي سالهاي متمادي بهآهستگي يك منطقه را تحتتأثير قرار دهد و اثرات مخربي روي محيط طبيعي و زندگي انسانها داشته باشد. هر چند پيشبيني وقوع خشكسالي نقش مهمي در مديريت منابع آب دارد ولي بهدليل ماهيت تصادفي عوامل مؤثر بر وقوع و شدت خشكسالي، در تعيين زمان شروع و خاتمه آن دچار مشكل هستيم. هدف از اين پژوهش ارزيابي قابليت مدلهاي خطي تصادفي SARIMA براي پيشبيني خشكسالي در استان اصفهان با استفاده از شاخص SPI است. به اين منظور، بهترين مدل SARIMA براي توصيف دادههاي بارش مربوط به 10 ايستگاه همديدي استان اصفهان با طول دوره آماري (2017-1990)، انتخاب و بر اساس آن ميزان بارش براي دروه پنجساله پيشبيني و سپس شدت خشكسالي براي اين دوره با استفاده از شاخص خشكسالي SPI در مقياس زماني ساليانه محاسبه شد. نتايج ارزيابي شدت خشكسالي ايستگاهها بر اساس شاخص SPI براي دوره (2022-2018) بيانگر وقوع خشكسالي ضعيف طي دوره (2022-2019) براي ايستگاههاي اصفهان، كاشان و نائين و طي سال 2019 براي ايستگاههاي شرق اصفهان، شهرضا و كبوترآباد است و همچنين وقوع خشكسالي شديد طي سال 2019 براي ايستگاههاي اردستان و گلپايگان است. براي ساير ايستگاه به غير از ايستگاه اصفهان، كاشان، گلپايگان و نائين وقوع خشكسالي شديد در سال 2018 اتفاق افتاده است.
عنوان نشريه :
علوم آب و خاك