بررسي رابطه گفتگومحوري در خانواده با خودگرداني فرزندان و تبيين تربيتي آن

هدف مقاله، نخست، بررسي رابطه الگوي ارتباطي گفتگومحور در خانواده با خودگرداني فرزندان و سپس تبيين تربيتي آن بود. جامعه آماري اين پژوهش، تمام دانشآموزان مقطع متوسطه دوم شهر اصفهان (162937 نفر) در سال تحصيلي94 ـ 95 درنظر گرفته، و با استفاده از روش نمونهگيري خوشه‌اي و فرمول كوكران، حجم نمونه 384 نفر تعيين شد. ابزارهاي اندازهگيري شامل دو پرسشنامه ارتباط مبتني بر گفتگوي والدين و خودگرداني فردي بود كه روايي آنها به­صورت محتوايي و سازه تأييد، و پايايي پرسشنامهها با استفاده از ضريب آلفاي كرونباخ (پرسشنامه اول 91/0 و پرسشنامه دوم 75/0) محاسبه، و سپس داده‌ها با استفاده از نرم­افزارSPSS نسخه 21 تحليل شد. يافتههاي بخش اول اين پژوهش نشان داد كه بين الگوي ارتباط گفتگومحور والدين با خودگرداني فرزندان رابطه معناداري هست. هم­چنين بين سه بعد اول الگوي ارتباطي گفتگومحور در خانواده (ميزان برقراري ارتباط با فرزندان، درك حضور فرزندان، مديريت گفتگوي خانوادگي) با خودگرداني فرزندان رابطه معناداري وجود دارد. در بخش تبيين تربيتي و با بهرهگيري از روش تحليلي­ ـ ­استنتاجي، پس از مروري اجمالي بر نظريه يادگيري شناختي، چنين نتيجهگيري شد كه گفتگو در خانواده به­عنوان نوعي محرك شناختي قوي و اثرگذار، فرزندان را دائماً به تفكر و اعلام موضع مجبور، و توانايي استدلال را در آنها تقويت خواهد كرد. از سوي ديگر، پذيرش فرزندان از سوي والدين و شركت دادن آنها در مباحث خانوادگي، باعث ايجاد اعتماد فرزندان به توان فكري و استدلالي خود مي­شود و نهايتاً خودگرداني فردي را در آنها تقويت ميكند.