تأثير شبيه‌سازي كاهش ‌بارش بر كربن آلي و كربن زي‌توده ميكروبي خاك در جنگل مديريت‌شده و جنگل دخالت‌نشده

كاهش بارش به‌عنوان يكي از مهم‌ترين پيامدهاي ناشي از پديده تغيير اقليم در آينده است. پژوهش پيش‌رو با هدف بررسي پويايي زماني كربن آلي و كربن زي‌توده ميكروبي خاك در شرايط شبيه‌سازي كاهش بارش در يك توده راش- ممرز مديريت‌شده با شيوه تك‌گزيني و مقايسه آن با يك توده دخالت‌نشده انجام شد. پس از انتخاب توده‌هاي مذكور در سري يك طرح جنگل‌داري دكتر بهرام‌نيا (جنگل شصت‌كلاته گرگان)، در هريك از آن‌ها، 24 ريزقطعه‌نمونه در سطوح صفر (شاهد)، 25، 50 و 75 درصد كاهش بارش درنظر گرفته شد. مقايسه الگوي تغييرات زماني اين دو مشخصه مهم خاك بيانگر تغييرپذيري بيشتر بخش ميكروبي كربن خاك نسبت به تغيير شرايط محيطي بود. علاوه‌بر تغييرات زماني معني‌دار كه براي كربن زي‌توده ميكروبي خاك در طول دوره يك‌ساله مشاهده شد، تغييرات در دو بخش روشنه و زير تاج‌پوشش نيز متفاوت بود. نتايج اين پژوهش بيانگر تأثير معني‌دار كاهش 50 و 75 درصدي بارش بر كربن ميكروبي و آلي خاك و تشابه اين مشخصه‌ در دو تيمار 25 درصد و شاهد بود. همچنين، در هر دو توده دخالت‌نشده و مديريت‌شده با شيوه تك‌گزيني، الگوي تغييرات ايجادشده در اين مشخصه‌ها در شرايط كنوني و شبيه‌سازي كاهش بارش، مشابه و بدون اختلاف معني‌دار بود. براساس نتايج اين پژوهش، در صورت تحقق پيش‌بيني‌هاي گزارش‌شده درمورد كاهش بارش در شرايط اقليمي آينده، ادامه طرح‌هاي جنگل‌داري و عمليات بهره‌برداري به‌شيوه گزينشي در توده راش آميخته به ايجاد تغييرات معني‌دار در مقدار و الگوي زماني كربن آلي و زي‌توده ميكروبي خاك منجر نخواهد شد. بنابراين، اجراي شيوه گزينشي در مديريت جنگل‌هاي راش شرقي توصيه مي‌‌شود.