پديد آورندگان :
نريماني، رسول دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي - گروه علوم باغباني، مشهد , مقدم، محمد دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي - گروه علوم باغباني، مشهد , ابراهيمي، حسن شركت كشاورزي و دامپروري كاونديش نيشابور - گروه خاكشناسي، نيشابور , شكوهي، دانيال دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي - گروه بيوتكنولوژي و به نژادي گياهان زراعي، مشهد
كليدواژه :
رنگيزه‌هاي فتوسنتزي , شاخص‌هاي رشدي , عناصر غذايي , فعاليت آنتي‌اكسيداني , كود آلي
چكيده فارسي :
ورمي‌كمپوست به‌عنوان كود زيستي، از طريق بهبود خصوصيات فيزيكوشيميايي خاك و افزايش جذب عناصر غذايي توسط گياه و آزوميت با داشتن طيف كاملي از عناصر مفيد، سبب افزايش عملكرد و بهبود صفات رشدي گياهان مي‌شوند. به‌منظور بررسي تأثير سطوح مختلف ورمي‌كمپوست و آزوميت بر عملكرد و برخي ويژگي‌هاي كيفي و جذب عناصر معدني در مرزه تابستانه آزمايشي در گلخانه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد در سال 1396 به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه كاملاً تصادفي با دو فاكتور شامل كود آلي ورمي‌كمپوست و آزوميت به‌ترتيب در چهار سطح (0، 5، 10 و 15 درصد) و (0، 3، 6 و 9 گرم در كيلوگرم خاك) و در سه تكرار انجام شد. صفات مورد بررسي شامل ارتفاع گياه، وزن‌تر و خشك بوته، تعداد شاخه‌فرعي، محتواي رطوبت نسبي، رنگيزه‌هاي فتوسنتزي، فعاليت آنتي‌اكسيداني، ميزان فنل كل و كربوهيدرات محلول و همچنين جذب عناصر غذايي بودند. نتايج نشان داد كه استفاده توأم ورمي‌كمپوست و آزوميت به‌ويژه سطوح 10 و 15 درصد ورمي‌كمپوست به همراه كاربرد 3 گرم آزوميت در كيلوگرم خاك سبب افزايش معني‌دار صفات رشدي گياه از قبيل وزن‌تر و خشك برگ و ساقه، طول ميانگره و قطر ساقه و صفات بيوشيميايي نظير محتواي رطوبت نسبي، ميزان قند محلول و رنگيزه‌هاي فتوسنتزي نسبت به گياهان شاهد (عدم كاربرد ورمي‌كمپوست و آزوميت) گرديد. برهمكنش بين ورمي‌كمپوست و آزوميت بر غلظت نيتروژن، فسفر، سديم، آهن، روي و منگنز برگ مرزه تأثير معني‌داري داشت؛ به‌طوري‌كه استفاده از ورمي‌كمپوست (سطوح 10 و 15 درصد) همراه با آزوميت (در هر سه سطح) سبب افزايش قابل‌توجه غلظت اين عناصر نسبت به شاهد گرديد. همچنين مشاهده گرديد كه استفاده از ورمي‌كمپوست به‌تنهايي سبب افزايش معني‌دار ميزان پتاسيم و منيزيم در گياه نسبت به تيمار بدون كود گشت. درمجموع نتايج حاصل از اين آزمايش نشان داد كه استفاده از كود ورمي‌كمپوست و خاك معدني آزوميت مي‌تواند باعث بهبود صفات كمي و كيفي و جذب عناصر غذايي در گياه مرزه تابستانه شود.
چكيده لاتين :
Vermicompost as a bio-fertilizer increases plant yield and improves its growth traits through improving the physicochemical properties of the soil and enhancement of nutrients absorption by plants. Azomite also improves plant yield and growth traits through exhaustive range of beneficial elements. In order to investigate effects of different levels of vermicompost and Azomite application on growth and some qualitative characteristics and mineral absorption of summer savory, a pot factorial experiment was conducted based on a completely randomized design with three replications and two factors, namely vermicompost and Azomite in four levels (0, 5, 10, and 15%) and (0, 3, 6, and 9 g/kg soil), respectively in the research greenhouse of Agriculture Faculty, Ferdowsi University of Mashhad in 2018. The traits under investigation included plant height, plant fresh and dry weight, number of branches, relative water content, photosynthetic pigments, antioxidant activity, total phenolic and soluble carbohydrates content, as well as absorption of nutrients. Results showed that application 10% and 15% vermicompost combined with 3 grams of Azomite per kg of soil increased significantly plant growth parameters such as leaf and stem fresh and dry weight, internode length, and stem diameter as well as biochemical traits such as relative water content, soluble sugar content, and photosynthetic pigments compared to control plants (non-application of vermicompost and Azomite). The interaction between vermicompost and Azomite had a significant effect on nitrogen, phosphorus, sodium, iron, zinc, and manganese concentrations. The use of vermicompost (levels 10% and 15%) with Azomite (at all three levels) significantly increased the concentration of these elements compared to the control treatment. It was also observed that the use of vermicompost as alone caused a significant increase in potassium and magnesium in plants compared with non-fertilized treatment. In general, the results of this experiment showed that using vermicompost and Azomite mineral fertilizer can improve quantitative and qualitative traits and absorption of nutrients in summer savory.
