عنوان مقاله :
معماي جديد استقرا و انواع طبيعي
پديد آورندگان :
هاتف، محمدمهدي موسسه پژوهشي حكمت و فلسفه ايران , شيخ رضايي، حسين مركز تحقيقات سياست علمي - گروه ترويج علم
كليدواژه :
معماي جديد استقرا , گودمن , واقعگرايي , انواع طبيعي , روش آماري
چكيده فارسي :
گودمن نخستين كسي بود كه به معمايش درباره استقرا پاسخ داد، هرچند پاسخي نسبيگرايانه كه زمينهاي شد براي پروژه برساختگرايي وجودشناختياش. واقعگراياني كه دغدغه حفظ معرفت استقرايي را داشتند اما كوشيدند با نقد راه حل او و ارائه راه حلهاي بديل اعتبار قاعده استقرا و نتيجتا معرفت استقرايي را بازيابي كنند. در اينجا من سه واكنش جكسون، الدر و گادفرياسميت را به معما و راهحل گودمن بررسي ميكنم. اين ارزيابي با محوريت ايدۀ انواع طبيعي انجام ميشود، ذيل اين پرسش كه آيا اين ايده (با فهميواقعگرايانه) ميتواند راهي براي حل معماي گودمن به روي ما باز كند يا خير؟ واكنش جكسون را به پشتوانۀ نقدهاي الدر و گادفرياسميت به نقد ميكشم. پس از آن به سراغ راهحل الدر ميروم و نشان خواهمداد پيشنهاد او حاوي نوعي مصادرهبهمطلوب است. سپس راهحل گادفرياسميت را بررسي خواهمكرد، كه در واقع نوعي بازسازي از راه حل جكسون است، با اين تفاوت كه بهجاي مفهوم پردازي فلسفي، به قواعد روششناسي آماري توسل جستهاست. به عقيدۀ من اين پيشنهاد از يك سو پيشنهاد خوبي براي حل معماي گودمن است، و از سوي ديگر قويا نيز بر فرض انواع طبيعي تكيه دارد. اما در عين حال نميتواند راهحل خود گودمن را از حيّز انتافع ساقط كند؛ راهحلي كه از قضا به لحاظ متافيزيكي نيز سبكتر است.