پديد آورندگان :
ملايي، نرگس دانشگاه بوعلي سينا - دانشكده كشاورزي - گروه علوم و مهندسي خاك , نائل، محسن دانشگاه بوعلي سينا - دانشكده كشاورزي - گروه علوم و مهندسي خاك , شكل آبادي، محسن دانشگاه بوعلي سينا - دانشكده كشاورزي - گروه علوم و مهندسي خاك , صفري سنجاني، علي اكبر دانشگاه بوعلي سينا - دانشكده كشاورزي - گروه علوم و مهندسي خاك , قاسمي پور، علي دانشگاه آزاد شوشتر - دانشكده كشاورزي - گروه مكانيزاسيون
چكيده فارسي :
كمبود مواد آلي در مزارع نيشكر جنوب خوزستان، استفاده از كودهاي آلي را اجتناب‌ناپذير كرده است. فيلتر كيك يك ماده آلي و از توليدات جانبي كارخانه‌هاي نيشكر بوده و اخيراً به‌عنوان يك كود آلي بالقوه مورد توجه است. به‌منظور بررسي تأثير فيلتر كيك بر برخي از شاخص‌هاي كيفيت خاك، مطالعه‌اي در سال 1393 در مزارع شركت كشت و صنعت هفت‌تپه خوزستان، در قالب طرح بلوك كامل تصادفي در سه تيمار و سه تكرار انجام شد. تيمارها شامل زمين كشت نشده (باير)، مزرعه نيشكر بدون فيلتر كيك و مزرعه نيشكر با فيلتر كيك (100 تن در هكتار، در دو سال پياپي) مي‌باشد. جرم مخصوص ظاهري، تخلخل، ميانگين وزني قطر خاكدانه‌ها و ميانگين هندسي قطر خاكدانه‌ها در عمق 0 تا 30 سانتي‌متري و كربن آلي، كربن فعال، ازت كل، فسفر زيست فراهم، پتاسيم زيست فراهم، فعاليت آنزيم فسفاتاز قليايي، تنفس پايه و تنفس برانگيخته در عمق‌هاي 0 تا 30 و 30 تا 60 سانتي‌متري در تيمارها مقايسه شدند. كاربرد فيلتر كيك باعث افزايش ميزان كربن آلي (4/1 برابر)، فسفر زيست فراهم (7/4 برابر)، تنفس پايه (1/5 برابر) و تنفس برانگيخته (1/9 برابر)، آنزيم فسفاتاز (1/6 برابر)، ميانگين وزني قطر خاكدانه‌ها (2/8 برابر)، ميانگين هندسي قطر خاكدانه‌ها (1/2 برابر) و كاهش وزن مخصوص ظاهري (0/84)، نسبت به تيمار بدون فيلتر كيك شد (0/001 > p). اثرات متقابل تيمارهاي كودي و عمق نمونه‌برداري تنها بر روي كربن فعال و نيتروژن معني‌دار بود و روي بقيه شاخص‌ها اختلاف معني‌داري نشان نداد. بيشترين مقدار پتاسيم زيست فراهم را تيمار باير (157ميلي گرم بر كيلوگرم) داشت كه با تيمار فيلتر كيك (135ميلي گرم بر كيلوگرم) در يك گروه آماري قرار گرفتند. در مقابل، كاربرد فيلتركيك افزايش معني‌داري در اندازه تخلخل كل خاك نسبت به تيمار بدون فيلتر كيك ايجاد نكرد. در كل، كاربرد كوتاه‌مدت فيلتر كيك در كشت نيشكر تأثير مثبتي در بهبود كيفيت خاك داشت.
چكيده لاتين :
The application of organic amendments is vital for poor soils of sugarcane fields in south Khuzestan. Recently, filter cake which is a byproduct of sugarcane factories rich in nutrients has received attention as a potential organic amendment. Therefore, an experiment was conducted to study the effects of sugarcane filter cake on selected soil quality indices at Haft Tape agro-industrial complex in 2014. The experiment was carried out in a randomized complete block design with three treatments including: 1- uncultivated, 2- sugarcane field with 100 kg ha-1 filter cake application for two continuous years, and 3- sugarcane field without filter cake (control), and three replications. Soil bulk density (BD), porosity (Pt), mean weight diameter (MWD) and geometric mean diameter (GMD) of water stable aggregates were determined in surface layer (0-30 cm). Moreover, the same properties as well as total organic carbon (TOC), active carbon (AC), total nitrogen (TN), available phosphorus (P) and available potassium (K), basal (BR) and induced (IR) microbial respiration, and alkaline phosphatase enzyme activity (PE) were compared in surface (0-30 cm) and subsurface (30-60 cm) of different treatments. Filter cake application resulted in significant increase in TOC (4.1 folds), P (7.4 folds), BR (1.5 folds), IR (1.9 folds), PA (1.6 folds), MWD (2.8 folds) and GMD (1.2 folds), as well as a significant decrease in BD (0.84 folds) compared to the control. The interactions of treatments and soil depth were exclusively significant for AC and TN. Available K was highest in uncultivated field (157 mg kg-1) with no significant disparity compared to filter cake treatment (135 mg kg-1). Furthermore, no significant improvement was detected in soil total porosity with filter cake application. The results suggest that short-term application of sugarcane filter is beneficial for soil quality improvement.
