ارزيابي عملكرد روش‌هاي تخمين زمين‌آماري غيرخطي در تخمين عيار- تناژ كانسار سنگ آهن چاه باشه، استان يزد

Evaluation of performance of non-linear geostatistical estimation methods to estimate tonnage-grade of the Chah-bashe iron deposit, Yazd province

در پژوهش حاضر عيار و ذخيره كانسار آهن چاه باشه يزد با استفاده از روش‌هاي زمين‌آماري لاگ كريجينگ معمولي بلوكي، كريجينگ شاخص و شبيه‌سازي متوالي گوسي و نيز روش آماري عكس مجذور فاصله (براي مقايسه)، ارزيابي شده است. براي اين منظور ابتدا مطالعات آماري داده‌هاي عيارسنجي گمانه‌هاي اكتشافي از طريق تعيين آماره‌هاي توصيفي مختصر، ترسيم هيستوگرام و نمودار فراواني تجمعي داده‌ها صورت گرفت. همچنين براي مدل‌سازي كانسار، از طريق ترسيم واريوگرام‌هاي امتدادي مختلف با استفاده از نرم‌افزار SGeMS، توابع موجود در نرم‌افزار MATLAB و كدنويسي‌هاي كوتاه در اين محيط، واريوگرافي و تجزيه و تحليل ساختار فضايي انجام شد. سپس مدل‌سازي سه‌بعدي بلوكي كانسار، تعيين متوسط عيار، تخمين ميزان ذخيره و ترسيم نمودارهاي عيار- تناژ، با استفاده از نرم‌افزار Datamine صورت گرفت. نتايج پژوهش نشان مي‌دهند كه روش‌هاي شبيه‌سازي متوالي گوسي، كريجينگ شاخص، لاگ كريجينگ معمولي و عكس مجذور فاصله به‌ترتيب داراي كمترين مقدار واريانس تخمين مي‌باشند. اگرچه تمام روش‌هاي انتخاب شده از دقيق‌ترين روش‌هاي تخمين زمين‌آماري هستند، اما نتايج روش شبيه‌سازي متوالي گوسي با اعمال فيلترهاي مختلف بر روي داده‌ها همانند استفاده از نقشه‌هاي باقيمانده، دقيق‌ترين بوده و از درجه اعتبار بيشتري برخوردار است.

In this research, non-linear geostatistical methods containing block ordinary log-kriging, indicator kriging and sequential gaussian simulation as well as inverse squared distance from statistical methods (for comparison) have been employed to evaluate grade and ore reserve of the Chah-bashe iron deposit, Yazd provice. To achieve this goal, first statistical studies of assay data of exploratory boreholes were performed through determination of descriptive statistics, drawing the histograms and cumulative probability distribution diagrams of the data. For modeling the deposit, variography was also carried out through drawing various directional variograms using SGEMs software, MATLAB functions and short programming in this environment. Afterward, 3-D block modeling of the deposit, determination of average grade, ore reserve estimation and plotting tonnage-grade diagrams were performed using Datamine software. The results of the research show that sequential gaussian simulation, indicator kriging, ordinary log-kriging, and inverse squared distance methods have the minimum estimation variance, respectively. Although all selected methods are the most accurate geostatistical methods, however the results of sequential gaussian simulation method by applying various filters on the data such as using residual maps, is most highly accurate and more reliable so has more validity.