پايش پديده گرد و خاك، علل وقوع و پيامدهاي آن در استان اصفهان مطالعه موردي: دوره 2013-2014 ميلادي

Surveying the Dust Phenomenon, Causes of its Occurrence and Consequences In Isfahan province Case Study: 2013-2014

با توجه به آثار سوء پديده گرد و خاك بر محيط زيست و تحميل هزينه هاي سنگين بر جامعه، پايش شرايط موجود و شناسايي عوامل مؤثر بر تشديد و ايجاد اين پديده حائز اهميت زيادي است. در اين پژوهش به منظور پايش پديده گرد و خاك، شاخص تجربي طوفان‌هاي گرد و خاك در دوره 2012-2015 ميلادي محاسبه گرديد كه براساس اندازه‌گيري ميدان ديد افقي توسط هواشناسي استراليا طراحي شده است. نتايج حاكي از آن است كه در 4 ايستگاه، طوفان گرد و خاك بيش از ديگر ايستگاه‌ها بوده و در شمال شرق اصفهان بالاترين مقادير شاخص محاسبه گرديد. در ماه‌هاي فروردين، ارديبهشت، خرداد و تير بيشترين روزهاي گرد و خاكي ثبت شده است. در سال 1392 خورشيدي، 258 روز مقدار گرد و خاك بالاتر از حد مجاز بود، لذا اين سال به طور ويژه مورد بررسي قرار گرفت. استقرار سامانه پرفشار، برودت هوا و حاكميت شرايط پايدار از عوامل تشديد پديده گرد و خاك در فصل سرد سال بوده است. نوسانات و ميزان بارش بين دو ايستگاه در جنوب غرب و شمال شرق شهر اصفهان مقايسه گرديد. بررسي‌ها بيانگر كاهش باران ريزه و بارش سبك، در مقابل افزايش بارش‌هاي سنگين كوتاه مدت (رگباري) در شمال شرق اصفهان است. حضور گرد و خاك سبب كاهش ابر استراتوس (منجر به بارش سبك و مداوم) و تقويت ابرهاي همرفتي (منجر به بارش سنگين رگباري) وكاهش اندازه قطرك‌هاي ابر و تضعيف فرآيند تشكيل ابر بوده است.

In this study, in order to monitor the phenomenon of dust, the experimental index of dust storms in the period 2012-2015 was calculated based on Horizontal Field Measurement by Australian Meteorological Organization. The zonation of the province was based on the index values. The results indicate that at 4 stations, the dust storm has more happened than the rest of the stations, and in the north-east of Isfahan the highest volumetric values were calculated. In the year 1392(2013-2014) in Isfahan,in 258 days the dust amount was higher than the permitted limit ( 35.4 micrograms per square meter), so this year was specifically examined. Studies have shown that the establishment of a high pressure system, cold weather and sustainab conditiona of weather, have been the factors that exacerbated the phenomenon of dust in the cold season. Meanwhile, fluctuations and precipitation rates were compared between two stations in Southwest (ozonstation) and North east (airport) of Isfahan. Northeast station (airport) is located near the Segzi Desert and its dust level is more than other areas. Studies have shown that rainfall and light rainfall are less than the short-lived heavy rainfall in the northeast of Isfahan in this year. The presence of dust particles has reduced the formation of Stratus Clouds (leading to light and continuous rainfall), and the strengthening of Convective Clouds (resulting in heavy rainfall) and decreasing the size of cloud droplets and weakening the cloud formation process.