كاهش آسيب پذيري سكونتگاه هاي غير رسمي محله فرحزاد در برابر زلزله احتمالي تهران

Reducing vulnerability of informal settlements of Farahzad neighborhood against Tehran's possible earthquake

زمينه و هدف؛ افزايش آسيب پذيري شهرها باعث خسارات و تلفات جاني و مالي زيادي مي شود، اين موضوع در سكونتگاه هاي غيررسمي با توجه به ويژگي هاي ساخت و شكل گيري اين سكونتگاه ها از درجه و شدت آسيب پذيري بيشتري برخوردار هستند. هدف پژوهش بررسي و تحليل نقش شاخص ­هاي كالبدي در كاهش آسيب­ پذيري سكونتگاه هاي غيررسمي در برابر زلزله با رويكرد مقاوم سازي ساختمان ها در محدوده محله فرحزاد شهر تهران مي باشد. روش؛ روش پژوهش، از نوع توصيفي- تحليلي است تحقيق حاضر بر حسب هدف از نوع تحقيقات كاربردي است . براي تعيين ميزان آسيب پذيري كالبدي از مدل AHP، و سيستم اطلاعات جغرافيايي(GIS) استفده شده است. يافته ها؛ و به منظور سنجش ميزان آسيب ­پذيري كالبدي، هفت معيار معيار (عمر بنا، كيفيت بنا، مساحت قطعات تفكيكي، عرض معابر، تعداد طبقات، نوع مصالح) انتخاب شده است. در ادامه پژوهش ميزان آسيب پذيري محله فرحزاد براساس هر يك از شاخص ها كالبدي محاسبه شده است. نتيجه گيري؛ نتايج اين پژوهش نشان مي دهد كه بالغ بر 49 درصد از ابنيه محله فرحزاد در پهنه با آسيب پذيري بالا قرار گرفته اند. همچنين حدود 22 درصد از ابنيه محله مذكور در پهنه اي با آسيب پذيري بسيار بالا قرار گرفته اند. اين آمار نشان مي دهد كه محله مذكور در برابر زلزله بسيار آسيب پذير بوده و بايد در اين زمينه اقدامات اساسي صورت گيرد.

Background and objective: Increasing the vulnerability of cities leads to many damages and financial losses, this issue is more vulnerable in informal settlements due to the characteristics of the construction and formation of these settlements. The purpose of this study was to investigate and analyze the role of physical indicators in decreasing the vulnerability of informal settlements against earthquakes with the approach of building rehabilitation in the area of Farahzad neighborhood of Tehran. Method: The research method is descriptive-analytic. The present research is based on the purpose of applied research. The AHP model and the GIS system have been used to determine the degree of physical vulnerability. Findings: In order to assess the degree of physical vulnerability, seven criteria are considered (building life, building quality, separation area, passage width, number of floors, type of materials). In the next study, the degree of vulnerability of Farahzad neighborhood has been calculated based on each physical index. Conclusion: The results of this study show that over 49% of Farahzad neighborhood buildings are located in high vulnerability zones. Also, about 22 percent of the buildings in the area are located in a very vulnerable zone. The statistics show that the quake is very vulnerable to earthquakes and that basic measures should be taken in this area.