مطالعه فنولوژي گونه كليدي Salsola laricina (شوران) در مراتع استپي ساوه

در اين مطالعه، فنولوژي گونه مهم مرتعي Salsolalaricina به مدت چهار سال در منطقه خشكه رود ساوه مطالعه شد. بررسي مراحل فنولوژي اين‌گونه‌ در مرحله رويشي هر دو هفته يك‌بار و در مرحله زايشي هر هفته يك‌بار انجام گرديد. از مقادير دما و بارندگي سال‌هاي مطالعه منطقه براي تفسير فنولوژي گونه استفاده گرديد. نتا‌يج نشان داد دوره فنولوژي گونه Salsola laricina هرساله تحت تأثير تغييرات اقليمي، متفاوت است. اين‌گونه رشد رويشي خود را از اواسط اسفندماه آغاز كرده و تا اواسط تيرماه ادامه دارد كه با گرم شدن هوا به خواب تابستانه مي‌رود. از دهه اول شهريور گل‌دهي آغازشده و از اوايل آبان بذرها شيري مي‌شوند. به‌طوركلي زمان مناسب جمع‌آوري بذور بسته به پرباران يا كم باران بودن سال 10 تا 30 آبان است. شروع رشد در سال خشك 1387 (47 درصد بارش كمتر نسبت به درازمدت) زودتر بوده و طول دوره رويشي در حدود 15 تا 20 روز كوتاه‌تر از سال‌تر 1388 (16 درصد بارش بيشتر نسبت به درازمدت) بود. همچنين افزايش بارندگي باعث افزايش دوره رويشي شده و آغاز گل‌دهي و بذردهي نيز در حدود يك هفته با تأخير اتفاق مي‌افتد. شناخت فنولوژي گونه مهم Salsolalaricina براي تنظيم برنامه‌هاي بهره‌برداري از گياهان، تعيين زمان ورود و خروج دام، جمع‌آوري بذور، جلوگيري از برداشت‌هاي بي‌موقع در مراتع قشلاقي ساوه حائز اهميت است.

In this study, phenology of Salsola laricina as an important range species was studied for period of four years. The phonological stages were recorded at vegetative stage every two weeks and at the reproductive stage once a week. Temperature and precipitation data of the study years were used to interpret the phenology of the species. Results showed that the phenological period of Salsola laricina varied each year due to climate change. Generally, this type of vegetative growth begins in mid-March and continues until mid-July and temporary sleep begins. Flowering occurs in first decade of September and seed ripening stage begin in early November. Generally, the best time to collect seeds is November 10-30, depending on rainfall. Start growing was earlier in the dry year of 2008 (47% lower than long-term) and vegetative period was about 15 to 20 days shorter than in 2009 (16% higher than long-term). Increasing rainfall also increases the vegetative period and delay flowering and seeding about a week. Understanding the phenology of Salsola laricina is important for regulating plant utilization plans, determining the time of entry and exit of livestock, collection of seeds, prevention of untimely harvesting in the steppic rangelands.