ارزيابي مقاومت به كرم ساقه خوار نواري در لاين هاي اميد بخش برنج در شرايط مزرعه اي

Evaluation of Rice Promising Lines for Resistance to Striped Stem Borer in Field Conditions

در اين مطالعه مكانيزم مقاومت به كرم ساقه­ خوار نواري در 10 ژنوتيپ برنج و در سطوح متفاوت كود ازت مورد بررسي قرار گرفت. علاوه براين رابطه برخي از صفات كمي و كيفي ژنوتيپ­ هاي برنج با ميزان مقاومت به كرم ساقه ­خوار نواري بررسي شد. اين آزمايش در شرايط مزرعه ­اي به صورت اسپليت پلات در قالب طرح پايه بلوك­ هاي كامل تصادفي در 4 تكرار اجرا شد. نتايج نشان داد كه ژنوتيپ ­هاي آمل-3، ميلاد و دشت نسبت به كرم ساقه­ خوار حساس بوده و با افزايش سطوح كود ازت درصد خسارت نيز بيشتر شد. اما رقم آمل3 به­ دليل قابليت پنجه­زني بيشتر، در سطوح بالاتر كود ازت، توانسته كاهش عملكرد ناشي از حمله آفت را تا حدودي جبران نمايد. از بين صفات كمي مورد مطالعه قطر ساقه و ارتفاع گياه و از بين صفات كيفي مورد مطالعه تيپ رشد گياه (عادت رشد ساقه) و كرك ­دار بودن پهنك برگ نقش مهمي در ميزان آلودگي به كرم ساقه ­خوار برنج داشتند. به ­طوري ­كه ژنوتيپ ­هايي با قطر ساقه كمتر و ارتفاع كوتاه­تر و همچنين عادت رشد ساقه به­صورت ايستاده يا نيمه ايستاده و كرك­دار بودن پهنك برگ (نظير طارم جلودار، دانش، نعمت، جهش، پرتو، آمل2 و IR50) از شدت آلودگي كمتري برخوردار بودند.

In this study, the mechanism of resistance to striped stem borer was investigated in 10 rice genotypes and at different levels of nitrogen fertilizer. In addition, the relationship between some quantitative and qualitative traits of rice genotypes was evaluated with the resistance to striped stem borer.This experiment was conducted as split plot based on randomized complete block design with four replications in field conditions.The results showed that Amol-3, Milad and Dasht genotypes were susceptible to striped stem borer and with increasing levels of N fertilizer, the percentage of damage also increased.But the Amol 3 cultivar because of the ability to tillering more, at higher levels of N fertilize,it has been able to some extent offset the decline in performance resulting from the pest attack.From among the quantitative traits studied, the stem diameter and plant height and among the qualitative traits studied form of plant growth (Stem Growth habit) and spinedleaf bladeplay an important role in contamination with rice striped stem borer.So that genotypes with lower stem diameter and shorter heights as well as the habit of stem growth standing or half standing and spined leaf blade (such as Tarom Jelodar, Danesh, Nemat, Jahesh, Partov, Amol2 and IR50) were less polluted.