كنترل بيولوژيك آزولا در ايران: چالش‌ها و ظرفيت‌هاي موجود

Biological control of Azolla spp. in Iran: existing challenges and opportunities

سرخس آبزي آزولا در چند دهه اخير مشكلات متعددي را در زيستگاه‌هاي آبي شمال كشور و شاليزارها ايجاد كرد‌ه است. علي‌رغم اينكه اين گياه آبزي از جمله گونه‌هاي مهاجم مهم در دنيا شناخته مي‌شود، با مديريت و استفاده از عوامل كنترل بيولوژيك در زيستگاه‌هاي طبيعي، مي‌تواند به‌عنوان گونه‌اي مفيد مورد استفاده قرار گيرد. در مديريت آزولا آگاهي از مشخصات گياه از نظر و تكثير، علل تهاجمي شدن و عوامل كنترل بيولوژيكي اين گياه در منطقه اهميت بسيار زيادي دارد. در شمال ايران، مهيا بودن شرايط محيطي مناسب از جمله رطوبت بالا، دماي مناسب، عدم وجود دشمنان طبيعي تخصصي سبب گسترش گياه و تهاجمي شدن آن شده‌ است. بررسي‌هاي انجام شده در سال‌هاي اخير نشان داده كه برخي از گونه‌هاي بومي يا مهاجر در منطقه از جمله Cataclysta lemnata، Nomophila noctuella، Diasemiopsis ramburialis و Rhopalosiphum nymphaeae روي آزولا فعاليت كرده و پراكنش گسترده‌اي دارند. همچنين اخيراً فعاليت سرخرطومي Stenopelmus rufinasus كه گونه‌اي غيربومي است نيز در كشور تاييد شده است. بررسي‌ها نشان داد كه دو گونةC. lemnata و S. rufinasus به‌عنوان عوامل كنترل بيولوژيك و ساير گونه‌هاي يافت‌شده به‌عنوان فاكتورهاي مقاومت زيستي مي‌توانند در كنترل آزولا در نواحي شمالي مورد استفاده قرار گيرند. با توجه به اين يافته‌ها و اطلاعات موجود، منابع لازم براي مهار آزولا شمال كشور وجود دارد و با فراهم آمدن امكانات ضروري مي‌توان اين گياه را در شمال كشور به خوبي مهار كرد.

Waterferns have caused many problems in aquatic ecosystems and rice fields of northern regions during recent decades. Despite the fact that Azolla spp. are known as one of the most important invasive species worldwide, with management and applying biological control agents in natural habitats they can be used as beneficial species. For Azolla management, it is very important to have enough knowledge about the reproduction, substantial conditions for invasion and biological control agents of the plant in the area. . In northern regions favorable environmental conditions such as high humidity, suitable temperature, absence of specific natural enemies and etc, caused Azolla spp. expansion and invasion. In recent years, it has been demonstrated that some of the native and migratory species such as Cataclysta lemnata, Nomophila noctuella, Diasemiopsis ramburialis and Rhopalosiphum nymphaeae feed on Azolla spp. in the area and have high dispersal. Recently, exotic weevil, Stenopelmus rufinasus, has been recorded in the area as well. Studies indicated that C. lemnata and S. rufinasus as biological control agents and other species as biotic resistance factors can be used for Azolla spp. management in northern regions. According to these findings and existing knowledge we have enough resources to control Azolla, and by providing of the necessary facilities it can be controlled in northern regions of Iran.