مروري بركاربرد و كارآيي كنه شكارگر Phytoseiulus persimilis A.H. در ايران

Review of effectiveness and use of Phytoseiulus persimilis A.H. in three decades in Iran

از زمان معرفي كنه شكارگر Phytoseiulus persimilis در سال 1367 براي كنترل بيولوژيك كنه ­هاي تارتن در ايران بيش از سه دهه مي­ گذرد. اولين رهاسازي اين شكارگر عليه كنه تارتن تركستاني روي بوته ­هاي پنبه و سويا در استان گلستان، روي ماش و بادمجان در منطقه منوجان جيرفت با كنترل كنه آفت همراه شد. عملكرد اين شكارگر عليه كنه تارتن دو نقطه‌اي مزارع لوبيا به علت رطوبت كم و دماي زياد در استان­هاي مركزي و چهارمحال بختياري موفق نبود. بكارگيري نسبت رهاسازي 1 شكارگر به 10 كنه طعمه در شرايط ميانگين دماي كمتر از 25 درجه سلسيوس از اسفند تا اوائل ارديبهشت باعث كنترل كنه تارتن خيارگلخانه‌اي در ورامين شد. رهاسازي همزمان اين شكارگر با كنه شكارگر Neoseiulus californicus در شروع آلودگي كنه‌هاي تارتن در بوته‌هاي خيار گلخانه‌اي و با تأمين رطوبت نسبي بيش از 50 درصد طي ماه‌هاي گرم بهار وتابستان كنترل مطلوب كنه آفت در دوره برداشت خيار ايجاد شد. رهاسازي شكارگر براي كنترل كنه تارتن دونقطه‌اي توت‌فرنگي گلخانه‌اي به علت پرزهاي زياد برگ شرايط را براي دست‌يابي شكارگر به كنه طعمه درمنطقه هشتگرد فراهم نساخت. رهاسازي شكارگر در شروع آلودگي كنه ­هاي تارتن روي رز و ميخك گلخانه‌اي در اصفهان و محلات كاملاً مؤثر بود. مطالعه برخي كنه ­كش ­هاي آلي وگياهي كم‌خطر براي فعاليت شكارگر و مناسب براي مبارزه تلفيقي نيز انجام شده است. پرورش انبوه اين شكارگر روي بوته­ هاي لوبيا آلوده به كنه تارتن موفقيت‌آميز بوده و هزينه توليد در مقايسه با واردات شكارگر حدود 20 درصد كاهش مي‌يابد. ضمن اين كه شرايط توليد خيار گلخانه‌اي عاري ازكنه­كش را نيز فراهم مي‌نمايد.

It has been three decades since the introducing ofPhytoseiulus persimilis A.H. from the Netherland to Iran in 1987 for biological control of spider mites. First mass releasing predatory mite evaluated on Tetranychus turkestani of cotton and soybean plants in Golestan province, mungbean and eggplants in Manojhan in the southern part of Kerman province with satisfactory results. P. persimilis released on bean plant infested by Tetranychus urticae in Markazi and Charmahal–Baghtiari provinces failed due to higher temperature and lower relative humidity. Releasing one predatory mite to 10 spider mites in greenhouse cucumber under the mean of 25°C during middle March to the early month of May provided biological control in Varamin region. Both P. persimilis and Nesoseiulus californicus releasing at lower spider mites incidence in greenhouse cucumber and providing more than 50% humidity during hot spring and summer months led to biological control during the harvesting period. Greenhouse strawberry spider mites control by predator failed in Hashtgerd region due to the underside of leaf contained higher trichoms density. While greenhouse carnation and roses plant infested by spider mites controlled by this predatory mite effectively in Mahalat and Esfahan region, respectively. Studies side effects of synthetic and botanical acaricides on this predator mite revealed that few are less hazardous and can be applied for integrated management. Cost of mass rearing of P. persimilis on infested bean plants by spider mites can save expenses up to 80% as compared to imported and greenhouse cucumber production free from hazardous acaricide became available.