بررسي روند تغييرات كاربري شهرستان‌هاي شرق درياچه اروميه و شناسايي مناطق داراي قابليت كشت گياهان شوري پسند

Investigating the trend of changes in the eastern county's of Lake Urmia and identification of areas capable of cultivating saline plants using remote sensing and GIS

خشك شدن درياچه اروميه اثرات زيست محيطي فراواني بر شهرستان­هاي اطراف اين درياچه گذاشته است. در اين پژوهش تلاش شده است تا پوشش­هاي گياهي سازگار با محيط محدوده مورد مطالعه شناسايي شود و پس از آن با استفاده از مدل هاي تصميم گيري چند معياره مناطق مستعد كشت اين محصولات شناسايي گردد. در پژوهش حاضر پس از مطالعه گونه‌هاي موجود در منطقه گونه كلزا به عنوان گياه مناسب شوري پسند انتخاب شد. در ابتدا با استفاده از تصاوير لندست 5 و 8 تغييرات ايجاد شده در نوع كاربري­ها و پوشش گياهي منطقه از سال 2000 تا 2016 مورد بررسي قرار گرفت و پس از محاسبه ميزان تغييرات كاربري‌ها اقدام به پتانسل يابي گياه شوري پسند مورد نظر گرديد. براي برآورد قابليت كشت كلزا از روش ANP Fuzzy استفاده شده است. معيارهاي اصلي استفاده شده در اين تحقيق عبارتند از توپوگرافي، خاك و هواشناسي هستند. و زير معيارها شامل ارتفاع، شيب و جهت شيب براي معيار توپوگرافي، بافت خاك، شوري خاك، PH خاك و مواد آلي خاك براي معيار خاك و زير معيارهاي مجموع بارش سالانه، رطوبت نسبي، متوسط دماي سالانه، حداكثر دماي سالانه و حداقل دماي سالانه براي معيار هواشناسي مي‌باشند. نتايج نشان‌دهنده كاهش 25.43 درصدي ميزان آب و افزايش 21.03 درصدي شوره‌زارها طي سال‌هاي 2000 تا 2016 مي‌باشد، نتايج شناسايي مناطق مستعد كشت گياه شوري پسند 14/28 درصد محدوده مورد مطالعه را مناسب براي كشت كلزا مشخص كرده است.

The drying of Lake Urmia has had many environmental impacts on the surrounding areas of the lake. In this research, efforts have been made to identify vegetation coverings that are compatible with the study area and then it use of multiplicative decision-making models for identify areas susceptible to cultivation of these products. In the present study, following the study of species in the region of rapeseed, was selected as a suitable halophytes plant. Initially, using Landsat 5 and 8 images, the changes in the land use type and vegetation cover type of the region were investigated from 2000 to 2016, and after calculating the changes, the potential planting of the halophytes plant was sought. The ANP Fuzzy method was used to estimate the ability to cultivate rapeseed. Main criteria used in this research are topography, soil and meteorology. The topographic sub criteria are included: height, slope and tilt direction, soil criteria including soil texture, soil salinity, and soil pH and soil organic matter. Finally, the criteria for meteorological data are total annual precipitation, Relative humidity, average annual temperature, maximum annual temperature and annual minimum temperature. These layers first be changed to fuzzy and then, applying the weight of each of the following criteria, a map of the main criteria of soil, topography and meteorology was prepared and finally, by combining these three main parameters, the potential mapping was obtained. The results indicate a 25.43 percent reduction in water content and an increase of 21.03 percent in saline areas between 2000 and 2016, and the results of identifying areas susceptible to cultivation of halophytes plants have identified 14.28 percent of the study area suitable for rapeseed cultivation.