پديد آورندگان :
جمال آبادي، جواد دانشگاه حكيم سبزواري - گروه ژئومرفولوژي، سبزوار , سلماني مقدم، محمد دانشگاه حكيم سبزواري - گروه جغرافيا و برنامه ريزي شهري، سبزوار , شكاري بادي، علي دانشگاه حكيم سبزواري , نوده، مرضيه دانشگاه حكيم سبزواري
كليدواژه :
اسكان موقت , مديريت بحران , زلزله , فرآيند تحليل شبكه‌اي , شهر سبزوار
چكيده فارسي :
اسكان موقت جمعيت پس از وقوع زلزله به منزله ركن اساسي مديريت بحران تلقي ميشود. انتخاب
مراكز مناسب براي استقرار شهروندان ميتواند نقش به سزايي در خدماترساني و امداد و نجات پس از
زمين لرزه داشته باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر، شناسايي نقاط مستعد براي ساخت پناهگاه و
اسكان موقت جمعيت در هنگام وقوع زلزله احتمالي بوده است. اين تحقيق به لحاظ هدف كاربردي بوده
و روش بررسي آن توصيفي-تحليلي و اسنادي است. ابتدا با استفاده از روش دلفي 16 معيار اصلي و مؤثر
در مكانيابي اين مراكز، در چارچوب 6 خوشه شامل دسترسي به شبكه ارتباطي، ويژگيهاي طبيعي،
ويژگي هاي مكاني، كاربري هاي سازگار، كاربري هاي خطرساز و عملكرد جمعيتي شناسايي شدند. سپس
با استفاده از نظرات كارشناسان و فرآيند تحليل شبكه اي، وزن نهايي هر يك از معيارها تعيين شد.
مهمترين پارامترهاي تأثيرگذار در اين تحقيق بهترتيب شاخص هاي تراكم جمعيت، راه شرياني درجه 1و
مساحت مناسب بوده و در نهايت، با تلفيق لايه هاي اطلاعاتي تمامي شاخص ها، نقشه مناطق اسكان
موقت جمعيت در شهر سبزوار تهيه گرديد. نتايج تحقيق نشان دارد، فضاهاي مناسب از جمله پاركها و
فضاهاي باز شهري براي اسكان موقت شهروندان در سطح شهر سبزوار وجود ندارد. در عين حال، نقاطي
از شهر كه داراي فضاهاي باز كافي و سازگار با كاربريهاي اطراف مي باشند، داراي پتانسيل نسبتاً بهتري
براي استقرار هستند. بر اين اساس، بهترين مكانها براي اسكان موقت جمعيت پس از وقوع زمين لرزه
در شهر سبزوار در بخشهاي مختلف شهر تعيين شد. اماكن مستعد در بخش شمالي و مركز شهر
به ترتيب در پارك ارم، شهربازي، باغ ملي و هنرستان شريعتي تعيين گرديد. همچنين، پارك امام رضا
(ع) و استاديوم فوتبال در جنوب شرق شهر، و مهمانسراي جهانگردي، فضاهاي سبز و زمين ورزشي در
غرب براي اسكان مشخص شد. براي شهرك توحيد نيز هنرستان فني و حرفه اي پيشنهاد گرديد
چكيده لاتين :
Temporary resettlement of the population after the earthquake is considered as a pivotal element of crisis management. The selection of suitable centers for the establishment of citizens can have a significant role in rescue and rescue services after the earthquake. The purpose of this study was to identify potential spots for the construction of shelters and temporary accommodation of the population during the occurrence of a possible earthquake. This research is applied in terms of its purpose. The method of study is descriptive-analytical and documentary. Firstly, using the Delphi method, 16 main and effective criteria for locating these centers were identified in the framework of six clusters including access to the communication network, natural features, spatial characteristics, consistent uses, risk management and demographic performance. Then, using the experts' opinions and the network analysis process, the final weight of each criterion was determined. The most important parameters in this research are population density indexes, grade 1 arterial pathways, and suitable area. Finally, by combining the layers of all indicators, a map of the temporary population settlements was prepared in Sabzevar city. The results of the research show that the lack of suitable spaces, including parks and open spaces for temporary accommodation of citizens in Sabzevar city, is quite evident. At the same time, the points of the city, which have adequate open spaces and are compatible with the surrounding land uses, have a relatively better potential for deployment. Accordingly, the best places for temporary accommodation of the population after the earthquake in Sabzevar, including the Eram Park in the north, Imam Reza Park and the Football Stadium in Southeastern City, Shahr-e Basi, National Park and Shariati Conservatory in the city center, tourist hostel, Green spaces and sports grounds in the west, and finally technical and vocational schools in the city of Tohid. In order to improve the conditions in the aftermath of the earthquake, some suggestions are presented in this study.
