اثرات ويژگي هاي ادراك شده كودهاي زيستي بر تمايل به مصرف اين كودها در بين كشاورزان: شواهدي از روستاي ينگيجه در شهرستان زنجان

The Impacts of Perceived Innovation Characteristics on Intention to Use Bio-Fertilizers among Farmers: Evidence from Yengijeh Village, Zanjan County

به دليل مشكلات ناشي از مصرف بي رويه كودهاي شيميايي، كودهاي زيستي به عنوان يك نهاده جايگزين يا مكمل كودهاي شيميايي مطرح شده است. اما پايداري مصرف اين كودها به پذيرش آن ها توسط كشاورزان وابسته است. بر اين اساس، هدف اصلي پژوهش حاضر بررسي اثرات ويژگي هاي نوآوري ادراك شده كودهاي زيستي بر تمايل به مصرف آن ها در روستاي ينگيجه از توابع بخش مركزي شهرستان زنجان بود. جامعه آماري اين تحقيق مشتمل بر تمامي كشاورزان فعال در اين روستا (313 نفر) بود كه 165 نفر از آنان به روش نمونه گيري در دسترس انتخاب شدند. به منظور جمع آوري داده ها از پرسشنامه اي استفاده شده كه پايايي آن با استفاده از آلفاي كرونباخ و روايي آن بر اساس نظر پانلي از متخصصان موردبررسي قرار گرفت. به منظور تحليل داده ها از تكنيك رگرسيون لجستيك دووجهي استفاده شد. نتايج نشان داد كه از ميان پنج ويژگي نوآوري كودهاي زيستي (شامل سازگاري، پيچيدگي، آزمون پذيري، رويت پذيري و مزيت نسبي) تنها ويژگي رويت پذيري بر تمايل به مصرف اين كودها داراي اثر مثبت و معني دار بود. به نظر مي رسد رويت پذيري كودهاي زيستي در مقايسه با ساير ويژگي هاي نوآوري بدون نياز به هرگونه اقدام عملي از طريق نشانگرهاي محيطي و روابط غيررسمي قابل حصول است. بنابراين مي توان دريافت كه تمايل به مصرف كودهاي زيستي از طريق ويژگي هايي قابل پيش بيني است كه به آساني و بدون نياز به تلاش اضافي قابل درك باشند.

Due to adverse effect of chemical fertilizers overconsumption, bio-fertilizers have been considered as an alternative or supplementary input. However, sustainable consumption of bio-fertilizers is dependent to their adoption by farmers. Accordingly, the main purpose of this study was to examine the impact of bio-fertilizers perceived innovation characteristics on intention to use them in Yengijeh village in Zanjan County. The statistical population consisted of 313 farmers working in this village from which 165 farmers were chosen through convenience sampling. A questionnaire was applied to gather data that its reliability and face validity was examined, respectively by computing Cronbach Alfa and a panel of expert. Binary logistic regression was used to analyze the data. Results revealed that among five bio-fertilizers’ innovation perceived characteristics (compatibility, complexity, trial ability, observability and relative advantage), only observability had positive significant impact on intention to use these fertilizers. It seems that the observability of bio-fertilizers in comparison with other innovation characteristics can be achieved without need for any action to be taken through environmental indicators and informal relationships. Thus, intention to use bio-fertilizers can be predicted by characteristics that easily and without extra effort can be understood.