نقش واسطه‌اي راهبردهاي يادگيري خودتنظيمي در ارتباط بين هوش معنوي و پيشرفت تحصيلي

Mediating Role of Self-regulated Learning Strategies for Spiritual Intelligence and Academic Achievement

مقدمه: يكي از اهداف مهم در برنامه‌ريزي سيستم‌هاي آموزشي، توجه به عوامل مؤثر در پيشرفت تحصيلي است. پژوهش حاضر با هدف بررسي رابطه هوش معنوي با پيشرفت تحصيلي دانشجويان با نقش ميانجي راهبردهاي يادگيري خودتنظيمي انجام گرفت. روش‌ها: در اين پژوهش توصيفي- همبستگي، جامعه آماري پژوهش حاضر را دانشجويان دكتراي عمومي دندانپزشكي دانشگاه علوم پزشكي تهران در سال تحصيلي 94-93 تشكيل دادند. حجم نمونه با استفاده از فرمول كوكران، 214 نفر به ‌طور تصادفي انتخاب شدند. ابزار گردآوري داده‌هاي پژوهش، پرسشنامه استاندارد هوش معنوي كينگ (King) و راهبردهاي يادگيري خودتنظيمي پينتريچ و دي گروت (Pintrich & De Groot) بود. تجزيه‌ و تحليل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماري AMOS در دو سطح توصيفي و استنباطي انجام شد. براي تجزيه‌ و تحليل داده‌ها در سطح توصيفي از آماره‌هايي نظير ميانگين، انحراف استاندارد و در سطح استنباطي از مدل‌سازي معادلات ساختاري بهره گرفته شد. نتايج: اثر مستقيم متغير هوش معنوي بر پيشرفت تحصيلي معنادار نبود؛ اما نتايج آزمون اثرات غيرمستقيم با استفاده از آزمون ميانجي سوبل نشان داد اندازه اثر غيرمستقيم متغيرهاي تفكر انتقادي وجودي (09/2)، آگاهي (18/2)، توسعه حالت آگاهي (30/2) بر موفقيت تحصيلي از طريق متغير ميانجي راهبردهاي يادگيري خودتنظيمي در سطح 95 درصد اطمينان، معنادار است. نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج پژوهش مي توان گفت دانشجوياني كه از هوش معنوي بالاتري برخوردار باشند قادر به كنترل فرآيند يادگيري خود خواهد بود و مي‌توانند به تنظيم يادگيري خود بپردازند و عملكرد تحصيلي مطلوب‌تري داشته باشند.

Introduction: Attention to effective factors for educational advancement is one of the most important goals in planning educational systems. This study attempted to evaluate the Self-regulated Learning Strategies and Spiritual Intelligence in academic achievement among the students of Tehran University of Medical Sciences Methods: In a descriptive, correlational study during the academic years of 2013-2014, 198 dental students of Tehran University of Medical Sciences were selected by random sampling method. Sample size was 214 people were selected randomly using Cochran formula. The measurement tools were Standard Questionnaire included King's Spiritual Intelligence Questionnaire and motivated strategies for learning. Data analysis was done using SPSS and at two descriptive and inferential levels. Results: The results showed that the direct effect of spiritual intelligence variable on academic achievement was not significant, but indirect effects of Spiritual Intelligence with the role of mediator of Self-regulated Learning Strategies on the academic achievement were positive and significant. Sobel's Mediation Test showed the indirect significant effects of Critical Existential Thinking (2.09), Transcendental Awareness (2.18), Conscious State Expansion (2.30) variables on academic achievement through the mediating variable of selfregulation learning strategies. Data were analyzed both descriptively and inferentially through and Structural equation modeling was used at the inferential level Conclusion: In order to enhance students' academic achievement, attention should be paid to self-regulated Learning Strategies and spiritual intelligence.