پديد آورندگان :
ترابي گيگلو موسي دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه علوم باغباني , نوروزي حميد دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه علوم باغباني , ملكي لجاير حسن دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده كشاورزي مشكين‌شهر - گروه علوم گياهي و گياهان دارويي , دهدار بهرام مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان اردبيل - سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي
چكيده فارسي :
به‌منظور بررسي اثرات كاربرد كودهاي آلي و زيستي بر شاخص‌هاي رشد و محتواي عناصر غذايي اسفناج (Spinacea oleracea L.) دو آزمايش در دانشگاه محقق اردبيلي در سال 1392 انجام شد. در آزمايش اول جهت تعيين سطوح بهينه كودهاي آلي ورمي‌كمپوست، كمپوست مصرف‌شده قارچ شسته‌شده و شسته‌نشده با نسبت‌هاي مختلف 10، 20، 30، 40 و 50 درصد حجمي بستر به همراه شاهد در قالب طرح كاملاً تصادفي با چهار تكرار، استفاده شد. نتايح نشان داد بيشترين مقدار شاخص‌هاي رشد رويشي به‌ترتيب در گياهان پرورش‌يافته در بسترهاي كاشت حاوي 30 درصد ورمي‌كمپوست، 10 درصد كمپوست شسته‌شده و 10 درصد كمپوست شسته‌نشده حاصل شد. آزمايش دوم به‌صورت فاكتوريل و در قالب طرح كاملاً تصادفي با چهار تكرار اجرا شد. ابتدا بذرهاي اسفناج با سويه‌هاي P1، P10 و P19 از سودوموناس پوتيدا و سويه‌هاي R69، R150 و R159از سودوموناس فلورسنس (سطوح فاكتور اول) تلقيح شدند. سپس بذرهاي تلقيح‌شده و تلقيح‌نشده در بسترهاي بهينه ورمي‌كمپوست با نسبت حجمي 30 درصد و كمپوست مصرف‌شده قارچ شسته‌شده و شسته‌نشده با نسبت حجمي 10 درصد (سطوح فاكتور دوم) كشت شدند. نتايج آزمايش نشان داد كه تأثير كودهاي آلي و زيستي بر شاخص‌هاي رشد و محتواي عناصر غذايي نسبت به شاهد معني‌دار بود. بيشترين ارتفاع بوته، شاخص كلروفيل، شاخص سطح برگ، وزن تر برگ، وزن خشك برگ، وزن خشك كل، بيشترين مقدار نيتروژن، كلسيم و پتاسيم برگ در گياهان تلقيح‌شده با باكتري‌هاي سودوموناس فلورسنس سويه‌هاي R150 و در تيمار 30 درصد ورمي‌كمپوست در بستر كاشت حاصل شد. استفاده از پسماند كمپوست قارچ شسته‌نشده، ورمي‌كمپوست و پسماند كمپوست قارچ شسته‌شده و باكتري‌هاي محرك رشد گياهي اثرات قابل‌ملاحظه‌اي بر شاخص‌هاي رشدي و محتواي عناصر غذايي اسفناج داشت. در بين باكتري‌هاي محرك رشد گياهي مختلف، سويه R150 سودوموناس فلورسنس تأثير بيشتري روي صفات مورد بررسي داشت.
چكيده لاتين :
In order to investigate the effects of organic and biological fertilizers on growth characteristics and nutrient content of spinach (Spinacea oleracea L.), two experiments carried out under organic farming conditions at Mohaghegh Ardabili University, Iran during 2013. In the first experiment, to determine the optimal levels of organic fertilizers, vermicompost, compost, washed and unwashed spent mushroom compost with the ratios of 10, 20, 30, 40 and 50 percent by volume and control media based on a complete randomized design with four replicates were used. The results showed that the highest vegetative growth parameters were obtained in plants grown in medium containing 30 % vermicompost, 10 % consumed mushroom compost and 10 % unwashed consumed mushroom compost. The second experiment was carried out in a factorial arrangement in a completely randomized design with four replications. At first, spinach seeds of P1, P10 and P19 strains of Pseudomonas putida and strains R69, R150 and R159 from Pseudomonas fluorescens (first factor levels) were inoculated. Subsequently, inoculated and uninoculated seeds were planted in optimum substrates consisted of volume ratio of 30 % vermicompost, and the washed and unwashed consumed mushroom compost each with a 10 % volume ratio (second factor levels). The results revealed that the effect of organic and biological fertilizers on growth indices and nutrient content of spinach was significantly different in compare to the control. The highest plant height, chlorophyll content, leaf area, leaf fresh weight, leaf dry weight, total dry weight and the highest amount of nitrogen, calcium and potassium were observed in plants inoculated with R150 strain of P. fluorescens and 30 % vermicompost in the planting bed. Application of non-leached mushroom compost residue, vermicompost and leached mushroom compost residue and plant growth promoting bacteria had significant effects on growth indices and nutrient content of spinach. Among different plant growth promoting bacteria, P. fluorescens R150 strain had more effect on the studied traits.
