عنوان مقاله :
مقايسه روش‌هاي قطعي و زمين‌آمار در تعيين تغييرات مكاني نيتراتِ دشت قائم‌شهر- جويبار
پديد آورندگان :
رودگر ايرائي، رضا دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي - گروه مهندسي آب، ساري , غلامي سفيدكوهي، محمدعلي دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي - گروه مهندسي آب، ساري , عباس پلنگي، جمال دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي - گروه مهندسي آب، ساري
كليدواژه :
درون‌يابي , كريجينگ , كاربري اراضي
چكيده فارسي :
نيترات از جمله مهمترين آلاينده هاي منابع آب سطحي و زيرزميني مي‌باشد، كه اثرات نامطلوبي بر سلامت مصرف كنندگان دارد. بدليل نبود زمان كافي و بودجه مورد نياز، در عمل امكان نمونه‌برداري كامل و به موقع از تمام چاه‌هاي موجود در هر منطقه ممكن نيست. بنابراين تخمين ميزان نيترات در نقاط مشخص براساس اطلاعات نقاط همجوار از اهميت ويژه اي در مطالعات آب‌هاي زيرزميني برخوردار است. در اين پژوهش از داده‌هاي 55 حلقه چاهك مشاهده‌اي در سطح 902 كيلومتر مربع از اراضي دشت قائم‌شهر- جويبار استفاده شد. دقت روش‌هاي قطعي و زمين‌آمار به‌منظور تعيين مناسب‌ترين روش براي تعيين تغييرات مكاني نيترات مورد ارزيابي قرار گرفت. از ميان تمامي روش‌هاي ميان‌يابي، كوكريجينگ ساده با متغير كمكي كلسيم، مناسب‌ترين روش تشخيص داده شد. مقدار RMSE در اين روش، 45/7 ميلي‌گرم در ليتر، MAE معادل 95/5 ميلي‌گرم در ليتر و ضريب تعيين 47/0 حاصل شد. مدل نيمتغييرنما J-Bessel نيز از قويترين ساختار مكاني برخوردار بود. استفاده از نقشه كاربري اراضي استان مازندران در محدوده مورد پژوهش نيز، نشان از مقادير بالاي نيترات در محدوده شهري دارد. يافته‌ها نشان داد، بيشترين آلودگي نيترات در شهر بهنمير و از نواحي ساحلي درياي خزر مي‌باشد و در تمامي نواحي در حد مجاز قرار دارد.
چكيده لاتين :
Nitrate is one of the most important pollutants of surface water and underground water
resources which has adverse effects on the health of consumers. Due to lack of sufficient
opportunity and budget, in practice, full and timely sampling of all wells in each area is not
possible. So the amount of nitrate in certain parts according to the adjacent groundwater is of
particular importance in studies. In this study, data from observation wells at Km of
Ghaemshahr-Jouyar plain were used. The accuracy of deterministic methods and
geomorphology were evaluated to determine the most suitable method for determining spatial
variations of nitrate. Among all the methods of interpolation, simple co-krigination with
auxiliary calcium was identified as the most appropriate method. RMSE value was obtained
. mg/l, MAE equal . mg/l and The coefficient of determination . J-Bessel variogram
model has the most powerful spatial structure. Using the land use map of Mazandaran province
in the Research area also showed that the highest nitrate values were observed in the urban area.
The results showed that the highest nitrate pollution was in Behnamir and from the coastal areas
of the Caspian Sea and in all areas it is within the permitted limits
عنوان نشريه :
پژوهشنامه مديريت حوزه آبخيز
