بررسي و پيش‌بيني ميزان بخش‌هاي اثر زيست‌محيطي در پرورش ماهيان گرم‌آبي استان گيلان با استفاده از روش‌ سامانه‌ي استنتاج عصبي - فازي تطبيقي

Investigating and Predicting the Amount of Environmental Impact in Breeding Warm Water Fish in Guilan Province using Comparative Neuro - Fuzzy Inductive Inference System

در سال­ هاي اخير ارزيابي چرخه حيات به ابزار مناسبي جهت بررسي و تعيين ميزان اثرات زيست­ محيطي در توليدات كشاورزي و صنايع غذايي تبديل گرديده است؛ به طوري كه در بسياري از كشورها از آن به عنوان ابزاري براي تصميم ­گيري ­هاي كلان در برنامه ريزي توليدات كشاورزي استفاده مي ­شود. با در نظر گرفتن ماهي به‌ عنوان تأمين­ كننده­ ي بخش مهمي از پروتئين مورد نياز بشر، پژوهشي بر روي بررسي شاخص­ هاي زيست­ محيطي (بخش ­هاي اثر) در سامانه­ ي توليد ماهيان ‌‌‌‌‌گرم­آبي در استان گيلان انجام گرفت. اطلاعات مربوط به ميزان توليد نهاده ­هاي مصرفي (انتشارات غير مستقيم) و مصرف آن­ها در استخرها (انتشارات مستقيم) از طريق 57 پرسش‌نامه‌­ي نمونه­ گيري شده و پايگاه داده ­اي اكواينونت جمع ­آوري گرديد. نتايج نرمال­ سازي بخش­ هاي اثر نشان داد كه شاخص‌هاي مسموميت آب­ هاي آزاد، اسيدي شدن و مسموميت آب­ هاي سطحي بيشترين مقادير آلاينده­ هاي زيست­ محيطي را به ترتيب با مقادير 7-10×5/17، 7-10×1/95، 7-10×0/98 به خود اختصاص داد­ه ­اند. انتشارات ناشي از توليد نهاده‌ي الكتريسيته (انتشارات غير مستقيم) و آلاينده ­هاي منتشر شده از مصرف سه نهاده­ ي الكتريسيته، كودهاي شيميايي و كود دامي (انتشارات مستقيم) بيش ترين سهم از ميزان آلايندگي را بر روي شاخص ­هاي مذكور داشتند. همچنين مقايسه ­ي نتايج روش ­هاي طراحي انفيس نشان داد كه روش خوشه‌بندي فازي 8 خوشه‌اي­ نسبت به روش­ هاي جداسازي شبكه­ اي و خوشه­ بندي كاهشي، با دقت بالاتر و خطاي كمتري قادر به پيش ­بيني مقادير بخش­ هاي اثر زيست­ محيطي مي­ باشد.

In recent years, life cycle assessment (LCA) approach is turned to be a useful tool for investigating and determining the environmental impacts of agricultural products and food industry, so that in most countries, it is used as a tool for decision-making in agricultural production planning. Considering the fish as an important part of the human protein required, an investigation was carried out on the environmental indicators (impact categories) in the system of warm water production in Guilan province. Data related to the production value of inputs (indirect emissions) and their’s consumption (direct emissions) in ponds were collected using sampled questionnaire and Ecoinvent database. The results of normalization showed that marine aquatic ecotoxicity (MAET), acidification (AC) and Freshwater Aquatic Ecotoxicity (FAET) have the highest amount of environmental pollutants as 5.17×10-7, 1.95×10-7 and 0.98×10-7, respectively. Emissions resulting from the production of electricity (direct emissions) and pollutants released from the use of electricity, chemical fertilizers and manure (indirect emissions) have the highest share of pollution on these indicators. Also, the comparison of the results of ANFIS design methods showed that the fuzzy C-means method with 8 clusters, with higher accuracy and less error, was able to predict the values of environmental impact categories.