نيازسنجي آموزشي دوره‌هاي مهارت‌آموزي كشاورزي ارگانيك براي بهره‌برداران استان بوشهر

Need Assessment of the Skill Training Sessions of Organic Farming for the Farmers of Bushehr Province

كشاورزي ارگانيك نوعي كشاورزي پايدار است كه هدف آن ايجاد سيستم هاي توليدي كشاورزي يكپارچه، نظام يافته و انساني است كه تضادي با منافع زيست محيطي و اقتصادي نداشته باشد. بدين منظور برگزاري دوره هاي آموزشي مرتبط با شيوه هاي كشاورزي ارگانيك در معرفي و تسهيل فرآيند پذيرش و ترويج بكارگيري اين نوع كشاورزي توسط بهره برداران امري تأثيرگذار است. اولين گام در طراحي هر برنامه، شناسايي نيازهاست. از اين رو هدف كلي پژوهش، نيازسنجي آموزشي كشاورزان استان بوشهر براي اجرا و توسعه كشاورزي ارگانيك مي باشد. جامعه آماري پژوهش شامل سه گروه شامل (1) كل كشاورزان استان در زمينه‌هاي زراعت و باغباني (24345 نفر)، (2) كارشناسان و مديران بخش اجرايي كشاورزي (359 نفر) و (3) متخصصين كشاورزي استان شامل اساتيد و اعضاء هيأت علمي دانشكده كشاورزي استان و مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان بوشهر (120 نفر) هستند. با توجه به حجم جامعه آماري و استفاده از جدول تعيين حجم مورگان، 200 كشاورز، 90 نفر كارشناس و مدير اجرايي و 30 نفر از متخصصين به عنوان نمونه هاي موردمطالعه به طور تصادفي انتخاب شدند. پژوهش حاضر با استفاده از پيمايش و ابزار پرسشنامه در بخش كمي و همچنين مصاحبه هاي متمركز بر گروه و تحليل محتوا در بخش كيفي انجام گرفت. روايي صوري و پايايي پرسشنامه از طريق گروهي از متخصصان كشاورزي و اجراي يك مطالعه راهنما خارج از نمونه اصلي موردتأييد قرار گرفت. طبق يافته هاي بخش كيفي، 32 نياز آموزشي براي كشاورزي ارگانيك استخراج گرديده و اولويت بندي شد. در بخش كمي نيز "ميزان اهميت فعاليت‌هاي ارگانيك"، "ميزان دانش كشاورزان در خصوص فعاليت‌ها" و"ميزان بكارگيري فعاليت‌ها توسط كشاورزان" موردسنجش قرار گرفت. در پايان، پيشنهادهاي كاربردي به هدف ارتقاي سطح دانش و مهارت‌هاي كشاورزان استان براي اجرا و توسعه كشاورزي ارگانيك، و كاهش موانع و مشكلات آن ارائه شده است.

farming is a kind of sustainable agriculture aimed to provide integrated, systematic and human agricultural production system without any conflicts with economic and environmental benefits. Therefore, it is effective to implement educational classes and workshops in related with different techniques of organic farming in order to facilate the adoption process of this innovative method in agriculture. Need assessment is the first step of each program. So, the main objective of this research is assessing of the educational need of bushehr province farmers for adopting and developing organic farming. The statistical population of this research consists of three groups including farmers (24345 individuals), agricultural experts and managers of Jihad agriculture organization of Bushehr province (350 individuals) as well as the lecturers and faculties of agriculture college and research and education center for agricultural and natural resources of bushehr province (120 individuals). Based on statistical population and referring to Morgan table, 200 farmers, 90 agricultural experts and executive managers and 30 faulties were selected, randomly. Quantitative phase of the research was accomplished based on survey using questionnaires and the qualitative phase was conducted based on designing focus groups and content analysis. The face validity and reliability of the questionnaire were confirmed by a panel of agricultural specialists as well as conduction a pilot study, respectively. According to the findings of qualitative phase, 32 educational needs were extracted and ranked regarding organic farming. “Subjects importance”, “farmers’ Knowledge about the subjects” and “application of the subjects by farmers” were assessed in quantitative phase.