عامل هاي موثر بر نيازهاي آموزشي توت فرنگي‌كاران مازندران

Factors affecting educational needs of strawberries growers in Mazandaran

اين پژوهش با هدف شناسايي عامل‌هاي موثر بر نيازهاي آموزشي-ترويجي پرورش دهندگان توت فرنگي در استان مازندران انجام شد. از اين رو، جامعه ي مورد مطالعه پرورش دهندگان توت‌فرنگي در پنج شهرستان استان مازندران (با بيش از 70 درصد توليد استان) بودند (3000N=) كه با استفاده از فرمول كوكران و تكنيك نمونه‌گيري تصادفي چند مرحله اي 240 تَن از آنها به عنوان نمونه انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفت. ابزار جمع‌آوري داده‌ها پرسشنامه‌‌اي بود كه روايي آن بوسيله چندتن از اعضاي هيئت علمي ترويج و آموزش كشاورزي و باغباني دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري و دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي خوزستان مورد تاييد قرار گرفته و پايايي آن از طريق انجام مطالعه راهنما و محاسبه تتاي ترتيبي سنجيده شد (دامنه 78/0 تا 86/0). براي تحليل داده‌ها و اولويت‌بندي نيازها از آمار توصيفي (ميانگين و انحراف معيار، همبستگي اسپيرمن) و آمار استنباطي (مقايسه ميانگين رتبه‌اي و رگرسيون ترتيبي) استفاده شد. يافته ها نشان دادند كه از ديدگاه كشاورزان؛ نيازهاي آموزشي در زمينه تحمل به تنش، كميت ميوه و كيفيت ميوه رتبه‌هاي اول تا سوم را دارند. در سويه تحمل به تنش نيز موضوع مقاومت بوته نسبت به سرماي زمستانه و بيماري‌ها و آفات در اولويت قرار گرفتند. از بين 55 مورد نيازهاي آموزشي مورد بررسي، حفظ استحكام ميوه در جابجايي رتبه اول اهميت را به خود اختصاص داد. همچنين بر اساس آزمون همبستگي اسپيرمن متغيرهاي تجربه كشاورزي، تحصيلات، ميزان درآمد و ميزان ساعت كار روزانه رابطه معنا‌داري با نيازهاي آموزشي- ترويجي كشاورزان داشتند. بر اساس يافته ها رگرسيون ترتيبي و ضريب ناگلكرك اين چهار متغير قادرند 7/59 درصد از تغييرات نياز آموزشي-ترويجي توت فرنگي كاران را پيش بيني نمايند. در نهايت، پيشنهاد مي‌شود كه اولويت‌هاي آموزشي تحقيق حاضر به عنوان رئوس برنامه‌هاي ترويجي و آموزشي توت‌فرنگي‌كاران استان لحاظ شود.

This research was conducted to identify the educational and extensional needs of strawberry growers in Mazandaran province. The statistical population consisted of strawberry growers in five counties of Mazandaran province (with more than 70% of the province's production, N = 3000), 240 of them were selected by Cochran's formula and multi stage random sampling technique. Data was collected through a questionnaire that its validity was confirmed by faculty members of agricultural extension & education and horticulture departments in Sari Agricultural Sciences & Natural Resources University and Agricultural Sciences & Natural Resources University of Khuzestan, also calculating Ordinal Theta revealed the suitable reliability of measuring instrument (range 0.78 to 0.86). Mean, standard deviation and spearman correlation, were used for data analysis and prioritization of needs as well as inferential statistics: mean rank comparison and ordinal regression. The results of study showed that three educational needs: stress tolerance, fruit quantity and fruit quality ranked first to third in importance. In tolerance to stress dimension, the resistance of the plant to winter cold and plant resistance to disease and pests were in the first and second priorities. In total, from 55 studied needs, fruit firmness in transfer was the most significant item. Based on Spearman’ correlation test, the variables of agricultural experience, education, income and daily work hours had significant relationship with the educational & extensional needs. According to ordinal regression results and Nagelkerke coefficient, these four variables can predict 59.7% of the changes in the educational and extensional needs of strawberries growers.