كليدواژه :
خارلته , سلوي , كنترل نماتد گياهي , گياهان بازدارنده , منداب
چكيده فارسي :
تركيبات شيميايي موجود در برخي از گياهان، اثر بازدارندگي روي فعاليت نماتدهاي ريشه گرهي (Meloidogyne spp.) دارند. در اين مطالعه تأثير عصاره آبي و يا پودر خشك تعدادي از گياهان بر فعاليت دو گونه M. incognita و M. javanica در خاك سترون و خاك مزرعه بررسي گرديد. تيمار لاروهاي سن دو گونه‌هاي مذكور با عصاره آبي 25 گياه در شرايط آزمايشگاهي نشان داد كه عصاره‌هاي منداب، فلفل زينتي، ترخون، كنجد، كرچك، كنگر، زيتون تلخ و گوشبره باعث مرگ بيش از 50% لاروهاي هر دو گونه پس از 48 ساعت شدند. در خاك سترون، عصاره سلوي با 78/9% و بذر گلرنگ با 46/9% كاهش فاكتور توليدمثل، به ترتيب در M. incognitaو M. javanica، روي گوجه فرنگي رقم ارلياوربانا مؤثرترين تيمارها بودند. عصاره هاي خارلته و منداب نيز فاكتور توليدمثل هر دو گونه را كاهش دادند، ولي هيچيك از تيمارها بر وزن تر و خشك شاخساره تأثيري نداشتند. در خاك مزرعه، عصاره هاي منداب با 57/2% و كرچك با 0/51% كاهش فاكتور توليدمثل، به ترتيب در M. incognitaو M. javanica بيشترين تاثير را در بين عصاره هاي منداب، كرچك، ترخون و خارلته داشتند. همه تيمارهاي اعمال شده در خاك مزرعه باعث افزايش معنيدار وزن تر شاخساره گوجه فرنگي آلوده شدند. در خاك سترون، پودر خشك سلوي و خارلته، به ترتيب با 70/3% و 49/7% كاهش فاكتور توليدمثل M. incognita، نسبت به منداب، فلفل زينتي، كرچك، زيتون‌تلخ و بذر گلرنگ تأثير بيشتري داشتند.
چكيده لاتين :
Phytochemicals of some plants are suppressive to the root-knot nematodes (Meloidogyne spp.). In this study, effects of aqueous extract or dry powder of several plants on the activity of M. incognita and M. javanica were investigated. Treatment of second stage juveniles (J2s) of the nematodes with aquatic extracts of 25 plant species under laboratory conditions showed that after 48 hours, extracts of eruca, ornamental chili pepper, tarragon, caster bean, sesame, thistle, chinaberry and dyer's crotoncaused more than 50% mortality of the J2s of both nematodes. In pasteurized soil, extracts of scarlet sage and safflower seed with 78.9% and 46.9% reduction of reproduction factors (RFs) of M. incognita and M. javanica, respectively, were the most effective plants in treatment of tomato plants (cv. Early Urbana) with 13 different plant extracts. In addition, eruca and creeping thistle extracts reduced RFs of both species. None of the treatments affected fresh and dry shoot weight of tomato. In field soil, extracts of eruca and caster bean with 57.2% and 51.0% reduction of RFs of M. incognita and M. javanica in tomato plants, respectively, were the most effective extracts among eruca, caster bean, tarragonand creeping thistle plants. All treatments significantly increased the fresh shoot weight of infected tomato. In pasteurized soil, scarlet sage powder with 70.3% and creeping thistle with 49.7% had the highest effect on RF reduction of M. incognita as compared to ornamental chili pepper, castor bean, chinaberry and safflower seed.
