تأثير آرام سازي پيشرونده عضلاني بر پيامدهاي ناشي از بيماري مولتيپل اسكلروزيس: يك مرورنظام مند و فرا تحليل

Effect of Progressive Muscle Relaxation on the outcomes of Multiple Sclerosis disease: A Systematic Review and Meta-analysis

مقدمه: مولتيپل ­اسكلروزيس بيماري التهابي مزمن بوده كه باعث تخريب سيستم اعصاب مركزي مي­شود. مطالعات نشان مي­ دهد كه يكي از روش­ هاي غير دارويي موثر بر درمان بيماري، تكنيك آرام­سازي پيشرفته عضلاني است. هدف مطالعه حاضر تعيين تاثير آرام­ سازي پيشرونده عضلاني بر پيامدهاي ناشي از بيماري مولتيپل­ اسكلروزيس در مطالعات چاپ شده است. روش كار : اين مطالعه مرور نظامند و متا­آناليز از ابتدا تا فروردين ­ماه 1397 انجام شده است. جست­ و جو در پايگاه­ هاي اطلاعاتي انگليسي و فارسي تا پايان فوريه 2018 انجام شد. مطالعاتي كه به اجراي تكنيك آرام ­سازي پيشرونده عضلاني در مبتلايان به مولتيپل اسكلروزيس پرداخته بودند و داده ­هاي لازم براي ورود به تحليل در دسترس بود، وارد مطالعه شدند و مطالعات غير مرتبط و تكراري بدون متن كامل مقاله از مطالعه خارج شدند. به منظور بررسي كيفيت مقالات از چهار مقياس جَداد، كانسورت، نيوكاسل-اُتاوا و ميزان خطر تورش كوكران استفاده شد. جهت آناليز داده­ها از مدل اثرات تصادفي استفاده گرديد و ناهمگني مطالعات با شاخص I2 بررسي شد. داده‌ها با نرم‌افزار STATA وSPSS نسخه 11 تحليل شد. يافته ­ها: ازميان 773 مطالعه، 12مقاله انتخاب گرديد كه طي سال­هاي 1387تا 1395 انجام شده بودند. مطالعات به تاثير مثبت و معنادار آرام­سازي پيشرونده عضلاني بر كاهش استرس]7/75%=I2 (50/2-,18/8-)34/5-[، درد]96%=I2 (37/0-,17/4-)27/2-[، خستگي]93%=I2 (55/0-,71/1-)13/1-[، افسردگي]4/87%=I2 (46/3-,98/10-)76/3-[، بهبود كيفيت خواب] 8/77%=I2 (37/2-,05/5-)71/3-[ اشاره داشتند. ضريب همبستگي اسپيرمن بين نمره مقياس جَداد ،كانسورت و نيوكاسل-اُتاوا ارتباط معني­داري را نشان داد. نتيجه ­گيري: تكنيك آرام­ سازي پيشرونده عضلاني را مي­توان به عنوان مداخله پرستاري، روشي مناسب، ارزان و كارا در جهت كاهش پيامدهاي بيماران مولتيپل­ اسكلروزيس توصيه نمود.

Introduction: Multiple sclerosis (MS) is an inflammatory disease, makes damage in central nervous system. Evidence showed Progressive Muscle Relaxation (PMR) technique is one of the non-pharmacological methods used to treat MS. The purpose of the study was to determining the effect of PMR on the MS's outcomes in published papers in the field. Methods: This systematic and meta-analysis study were conducted from the beginning to April 2018. English and Persian databases were searched until the February 2018. Studies that implement PMR in MS patients and had available data for analysis were included and irrelevant and duplicated studies were excluded. To quality appraisal of articles, four scales JADAD, CONSORT, Newcastle-Ottawa and Cochran's risk of bias were used. Data analysis was carried out through the random-effects model, and heterogeneity was investigated by I2 index by using the STATA and SPSS software version 11. Results: From 773-studies, 12-articles were selected that conducted between years 2008 to 2016. Studies have mentioned a positive and significant effect of PMR on reducing stress [-5.34(-8.18.-2.50) I2=75.7%], pain [-2.27(-4.17.-0.37) I2=96%], fatigue [-1.13 (-1.71.-0.55) I2=93%], depression [-3.76(-10.98.-3.46) I2=87.4%] and improving sleep quality [-5.34(-8.18.-2.50) I2=75.7%]. Spearman's correlation coefficient between scores of JADAD, CONSORT and Newcastle-Ottawa were significant. Conclusions: PMR can be recommended as a nursing intervention, a suitable, inexpensive, and effective technique to reduce the outcomes of MS patients.