تعيين ارزش رجحاني گونه‌هاي مورد چراي گوسفند نژاد لري در مراتع ييلاقي ارتفاعات بلومان (زاغه) لرستان به روش فيلمبرداري

An investigation of preference value of summer rangelands species in Blumann (Zagheh) in Lorestan By filming method

آگاهي از ارزش رجحاني گونه­ هاي گياهي، يكي از ملزومات اساسي جهت تعيين علوفه در‌دسترس و به تبع آن، محاسبه ظرفيت چراي رويشگاه­ هاي مرتعي است. براي انجام پژوهش حاضر، 36 گونه شامل 21 گونه چند ساله و دائمي و 15 گونه يكساله مورد بررسي قرار گرفت. بدين منظور طي چهار سال (1386 -1389) و در هر ماه از فصل رويش (بهار و تابستان)، به مدت حداقل 1800 ثانيه از يك راس ميش بالغ غيرآبستن و غير شيرده نژاد لري لرستان با ميانگين وزن‌50 كيلوگرم در داخل گله و در حال چرا، فيلمبرداري شد. نتايج نشان داد؛ گراس‌هاي يكساله مانند Heteranthelium piliferum, Bromus tectorum, Bromus danthonia, Boissiera squarrosa با كل مدت زمان 3083 ثانيه نسبت به بقيه گونه­ ها، بيشترين زمان چرا را بخود اختصاص داده ­اند. گونه‌هاي بعدي شامل trichophorum Agropyron با 2594 ثانيه، Bromus tomentellus با 1232 ثانيه Onobrychis melanotricha با 681 ثانيه، پهن‌برگان علفي يك‌ساله مانند Helianthemumledifolhum, Minuartia obtusiloba, talaspi perfoliatum, Diplotaxis erucoides, Viciea peregerinaبا 670 ثانيه وHordeum bulbosum با 565 ثانيه در رتبه هاي بعدي قرار گرفتند. در نهايت مشخص شد گندميان يكساله و بوته‌اي‌ها در ارديبهشت، گندميان پايا در خرداد و پهن برگان علفي در تيرماه داراي خوشخوراكي كامل و كلاس I مي‌باشند. همچنين مجموع گندميان و پهن‌برگان علفي پايا در تيرماه، پهن‌برگان علفي يكساله در ارديبهشت و بوته‌اي‌هادر خردادماه كلاس خوشخوراكي I‌I را دارا مي‌باشند و فرم‌هاي رويشي در ساير ماه‌ها خوشخوراكي كلاس I‌I‌I را دارند.

Knowledge of preference value of plant species is one of the essential requirements for determining forage available and consequently, calculation of grazing capacity for rangeland habitats. This project was investigated in 36 species including of 21 perennials and 15 annuals species. For this purpose, during four-years period (2007-2010) in each month of the growing season (spring and summer) film was taken from a non-pregnant and non -lactating unit adult ewes (Lori)for at least 1800 seconds with an average weight of 50 kg inside the flock which were grazing in rangeland. Results indicated that annual grasses such as Boissiera squarrosa, Bromus danthonia, Bromus tectorum, Heteranthelium piliferum had the highest grazing time with a total duration of 3083 seconds compared to other species. Subsequent species including of Agropyron trichophorum with 2594 seconds, Bromus tomentellus with 1232 seconds, Onobrychis melanotricha with 681 seconds, broadleaf herbaceous annual such as Helianthemum ledifolhum, Viciea peregerina, Diplotaxis erucoides, talaspi perfoliatum, Minuartia obtusiloba with 670 second and Hordeum bulbosum with 565 second were ranked in the next. Finally, it was found that annual grasses and shrubs in May, perennial grasses in June, and broadleaf herbaceous annual in July have quite palatable and located in Class I. Also, total grasses and perennial forbs in July, annual forbs and shrubs in May and June have fairly palatable respectively which have located in class (II) and vegetative forms have palatable class III in other months.