جستاري در باب مباني تجرّي در قياس با جرم محال

بدون عنوان

جرّي همواره يكي از مباحث مناقشه برانگيزي است كه ساحت جرم انگاري را در حوزۀ فلسفۀ حقوق كيفري درگير خود نموده و از سوي ديگر به طور ظريفي با فلسفه اخلاق، فقه، اصول و كلام مرتبط شده است. در حقوق كيفري از تجرّي به عنوان جرم محال ياد مي‌شود كه البته جرم انگاري آن با چالشهاي غامضي روبه رو است. اين مقاله ضمن جستارگشايي اين موضوع به طور شفاف درصدد پاسخ به اين سئوالات است: اولاً؛ آيا اثبات مجازات براي متجرّي متوقف بر اثبات قبح فعلي و فاعلي تجرّي است؟ ثانياً: ماهيت حقوقي جرم محال چيست و ثالثاً: آيا جرم انگاري تجرّي توجيه پذير است؟ رهيافت حاصل آن است كه در قبح فاعلي تجرّي هيچ شكي نيست و بر فرض اثبات قبح فعلي تجرّي، اثبات استحقاق مجازات متجرّي مشكل است بنابراين جرم انگاري تجرّي به عنوان يك قاعده بر مبناي اخلاق ديني توجيه‌پذير نيست. افزون بر اين، واقعيتِ جرم انگاري در تجرّي حاكي از آن است كه قانون مجازات اسلامي 1392 با يك رويكرد اخلاق گرايانه درصدد دفاع حداكثري از سرزنش اخلاقي بوده است و اين در حالي است كه بر اساس اخلاق ديني دفاع از جرم انگاري جرم محال به عنوان يك قاعده توجيه پذير نيست.

ّبدون چكيده