اثر تغييرات كاربري و كاهش فضاي سبز شهري برتشديد جزيره گرمايي و آلودگي شهرتهران (مطالعه موردي: منطقه يك)

The effect of changes in land use and reducing urban green space on surface temperatures and the urban heat island of Tehran (Case study: Region 1)

اين مقاله به بررسي نقش ميكروكليمايي ساخت‌وسازهاي بي‌رويه در يك دهه اخير بر افزايش دماي سطحي و تشديد جزيره گرمايي در منطقه يك تهران مي‌پردازد. از داده‌هاي ايستگاه شميرانات و داده‌هاي سنجش آلودگي هواي اقدسيه در دوره آماري 12 ساله استفاده شد. براي آشكارسازي نقش كاهش پوشش گياهي بر دماي سطحي از تصاوير ماهواره لندست 8 استفاده گرديد. نتايج نشان داد كه در منطقه 1 به دليل ساخت‌وسازهاي غيراصولي و بدون ضابطه در چند دهه اخير، پوشش گياهي از بين رفته، درختان منطقه قطع‌شده يا در توسعه فضاي سبز استاندارد لازم رعايت نشده است. دو ناحيه گرم يا همان جزيره گرمايي با دماي سطحي بالا در حال شكل‌گيري و توسعه بر روي ساير بخش‌هاي هم‌جوار است. نيمه شرقي منطقه 1 بخصوص بخش جنوب شرقي آن به‌عنوان يك بخش بسيار گرم در تمام فصول خودنمايي مي‌كند. در فصول گرم دماي سطحي در اين ناحيه بسيار افزايش مي يابد. درصورتي‌كه بخش مياني كه هنوز توانسته تا حدود زيادي فضاي سبز خود را حفظ كند از شرايط بهتري برخوردار است. بااين‌همه به دليل رشد لجام‌گسيخته ساخت‌وسازها در يك دهه اخير دماهاي حداقل (صبحگاهي) بخصوص در فصول سرد به‌سرعت و با شيب زيادي در حال افزايش است. همچنين، مقادير ريز گردها بخصوص PM10 و PM2 در منطقه يك در حال افزايش است. تشديد جزيره گرمايي سبب شده است بادهاي جنوب غرب تا جنوب و جنوب شرقي در تمام ماه‌هاي سال تشديد شده و ريزگردها از بخش‌هاي جنوبي شهر تهران و پهنه هاي باير اطراف بر روي اين منطقه منتقل‌شده و اين منطقه را بخصوص در ماه‌هاي سرد سال جزء مناطق آلوده تهران قرار داده است. هدف اين پژوهش بررسي نقش تغيير در كاربري اراضي و قطع درختان و از بين رفتن پوشش گياهي در تغيير در دماي سطحي و جزيره گرمايي منطقه يك شهري تهران است.

This study was conducted to investigate the microclimate role of extruded builders in the last decade on surface temperature rise and heat island resonance and air pollution in the Tehran area. Shemiranat station data and Aqdasia air pollution measurement data over a 12 year statistical period were used. Landsat 8 satellite images were used to reveal the role of vegetation reduction on surface temperature. The results showed that in area 1 due to non-regular and unconditional construction in recent decades, the vegetation and trees of the area were not cut or standard green space development was not followed. Two hot areas, or islands of high surface temperature heat, are forming and developing over other adjacent parts. The eastern half of Region 1, especially its southeastern part, boasts a very hot part in all seasons. In hot seasons, surface temperatures in the area can reach as high as 50 degrees Celsius. The middle section is still better off if it still manages to maintain its green space. However, due to the steady growth of builders in the last decade, the minimum (morning) temperatures, especially in cold seasons, are rising rapidly and steeply. The amounts of fine-grained particles, especially PM10 and PM2, are increasing in region 1.The intensification of the heat island has caused south-west to south-southeast winds to intensify all months of the year. an‎d it has made the area particularly polluted in the colder months of the year. The purpose of this study was to investigate the role of changes in land use and deforestation and loss of vegetation in changes in surface temperature and heat island of Tehran metropolitan area