مقايسه‌ي شئون و اختيارات فقيه حاكم در انديشه‌ي امام خميني و سيد احمد خوانساري

Comparison of the affairs and powers of the ruling jurist in the thought of Imam Khomeini and Seyyed Ahmad Khansari

هدف پژوهش حاضر مقايسه‌ي دو مكتب اجتهادي نجف و قم با روش تحليلي و توصيفي، و از طريق مقايسه‌ي آراي امام خميني و سيد احمد خوانساري است. امام خميني‌، نماد مكتب فقهي قم است كه ادله‌ي اجتهادي را نظام‌وار و بر محور مقاصد كلان شريعت مي‌نگرند؛ وجوب تشكيل دولت اسلامي تحت ولايت مطلقه‌ي فقيه، بنيان انديشه‌ي سياسي ايشان است. سيد احمد خوانساري نيز نماد مكتب نجف است كه دقت عقلي او در فقاهت بيش از توجه به عرف مي‌باشد، از آن‌جايي‌كه ايشان ادله‌ي اجتهادي را به‌صورت نظام‌وار و بر محور مقاصد شريعت نمي‌نگرند، بنابراين، دايره‌ي ولايت را صرفاً در افتاء، قضاء و حسبيه‌ي مضيّقه مي‌بيند. دولت و اداره‌ي جامعه در انديشه‌ي خوانسازي مسكوت است. در عين‌حال، مشروعيت دولت از باب ضرورت و اضطرار و وجوب حفظ نظام اجتماعي كه دليل مشترك دولت عرفي و اسلامي است، از انديشه‌ي وي قابل استنباط مي‌باشد

The aim of this study is to compare Najaf and Qom ijtihad schools with analytical and descriptive method, and by comparing the votes of Imam Khomeini and Seyyed Ahmad Khansari. Imam Khomeini is the symbol of the jurisprudential school of Qom, which considers ijtihad arguments to be systematic and based on the major goals of Sharia; the obligation to form an Islamic state under the absolute authority of the jurist is the basis of his political thought. Sayyid Ahmad Khansari is also a symbol of the school of Najaf, whose intellectual accuracy in jurisprudence is more than paying attention to custom. . The government and the administration of society are silent on the idea of ​​reading. At the same time, the legitimacy of the state in terms of the necessity, urgency, and necessity of maintaining the social system, which is the common reason for the customary and Islamic state, can be deduced from his thought