ارائه الگوئي براي شناسايي عوامل خطر موثر بر وقوع تقلب در بانك ها (مطالعه موردي، بانك رسالت استان اصفهان)

Presenting a framework for detecting fraud risk factors affecting fraud occurrence in banks (Case study: Resalat Banks in Isfahan, Iran)

پژوهش حاضر در سال 1396 با هدف شناسايي عوامل خطر مؤثر بر وقوع تقلب در بانك‌هاي رسالت استان اصفهان، انجام گرفت. روش پژوهش بر مبناي هدف از نوع كاربردي، از حيث روش به دست آوردن داده‌ها از نوع توصيفي – پيمايشي بوده و داده‌ها از طريق پرسش‌نامه به روش دلفي گردآوري‌شده است. كارشناسان سيستم‌هاي اطلاعات رايانه‌اي حسابداري، كارشناسان اداره كل و حوزه مالي بازرسي و حسابرسي داخلي در سرپرستي و شعب بانك‌هاي رسالت در استان اصفهان، جامعه‌ي آماري پژوهش را تشكيل داده‌اند. تجزيه‌وتحليل اطلاعات با استفاده نرم‌افزار Smart PLS 2در دو بخش مدل اندازه‌گيري و بخش ساختاري انجام پذيرفت. در بخش مدل اندازه‌گيري ويژگي‌هاي فني پرسش‌نامه شامل پايايي، روايي همگرا و روايي واگرا موردبررسي قرار گرفت و اصلاحات لازم اعمال شد و در بخش ساختاري، ضرايب ساختاري مدل براي بررسي فرضيه‌هاي پژوهش مورد استفاده قرار گرفتند. يافته‌هاي پژوهش حاكي از تأثير مثبت و معنادار عوامل خطر مرتبط باثبات مالي و كنترل‌هاي داخلي و استانداردهاي لازم‌الاجرا بر وقوع تقلب در بانك‌هاي رسالت استان اصفهان است. بنابراين براي تشخيص وقوع تقلب، بايد روي ثبات مالي و كنترل‌هاي داخلي و استانداردهاي لازم‌الاجرا در بانك‌ها تمركز كرده و براي بهبود آن‌ها گام برداشت.

The present study aimed to investigate fraud risk factors affecting fraud occurrence in the branches of Resalat Bank in Isfahan, Iran, in 2017. The study is an applied research as far as the purpose is concerned, and a descriptive survey study as far as the procedures for data collection are concerned. The population of the study comprised experts in accounting computer information system, experts of the head office and experts of the financial section of inspection and internal auditing in the branches of Resalat Bank in Isfahan. Data was analyzed within two sections of measurement model and structural model using Smart PLS 2 software. In the measurement model, the technical properties of the questionnaire including reliability, convergent validity and divergent validity were investigated and the required revisions were made. In the structural model, the structural coefficients of the model were used to test the research hypotheses. The findings of the study indicated that fraud risk factors pertaining to financial stability, internal controls, and required standards had a positive significant effect on fraud occurrence in Resalat Banks. Therefore, to be able to detect fraud occurrence it is necessary to focus on financial stability, internal controls, and required standards, and take corrective steps toward improving them.