عنوان مقاله :
طراحي و روايي سنجي مقياس غربالگري سرطان روده بزرگ مبتني بر مدل پيشگيرانه سلامت: كاربردي از نرم‌افزار Smart-PLS
عنوان به زبان ديگر :
Development and psychometric evaluation of a colorectal cancer screening scale based on preventive health model: Application of Smart-PLS software
پديد آورندگان :
فياضي، فاطمه داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ جندي شاپور اهواز - داﻧﺸﻜﺪه ﺑﻬﺪاﺷﺖ، اهواز، اﻳﺮان , عربان، مرضيه داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ جندي شاپور اهواز - داﻧﺸﻜﺪه ﺑﻬﺪاﺷﺖ، اهواز، اﻳﺮان , حقيقي زاده، محمدحسين داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ جندي شاپور اهواز - داﻧﺸﻜﺪه ﺑﻬﺪاﺷﺖ، اهواز، اﻳﺮان , محمديان، هاشم داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ جندي شاپور اهواز - داﻧﺸﻜﺪه ﺑﻬﺪاﺷﺖ، اهواز، اﻳﺮان
كليدواژه :
غربالگري سرطان روده بزرگ , پايايي مركب , روايي سنجي , تحليل عاملي تأييدي
چكيده فارسي :
مقدمه: اغلب سرطان‌ها در مراحل آخر تشخيص داده مي‌شوند. اين مطالعه با هدف روان سنجي مقياس غربالگري سرطان روده بزرگ در گروه سني زير 50 سال انجام شد.
مواد و روش كار: در اين پژوهش 160 نفر از سنين 30 تا 50 سال به شيوه نمونه‌گيري تصادفي بلوك سازي شده انتخاب و پرسشنامه غربالگري در بين آن‌ها توزيع شد. جهت پايايي وروايي، از آزمون آلفاي كرونباخ، پايايي مركب، ماتريس فورنل – لاركر و فن تحليل عاملي تأييدي مرتبه دوم به كمك نرم‌افزار Smart-PLS استفاده شد.
يافته ها: ميانگين (انحراف معيار) سني افراد مطالعه (5/67) 56/37 سال بود. اكثريت افراد (69/4%) زير 40 سال سن داشتند. 101 نفر را زنان تشكيل دادند. بيشتر افراد (88/1%) متأهل و فقط 46 نفر تحصيلات دانشگاهي داشتند. با حذف 15 گويه از 37 گويه غربالگري سرطان روده بزرگ، مدل از برازش مناسب برخوردار شد. همچنين، روايي واگرا و همگراي مدل تائيد شد. سازه‌ي حمايت اجتماعي و خودكارآمدي درك شده به ترتيب 35/0 بيشترين (0/35) و كمترين (0/19) بار عاملي را داشتند. ضريب كلي آلفاي كرونباخ معادل 0/86 و ضرايب پايايي مركب بالاتر از 0/7 و در حد مطلوبي قرار داشتند.
بحث و نتيجه گيري: مقياس 22 گويه اي غربالگري سرطان روده بزرگ در گروه سني زير 50 سال داراي روايي و پايايي قابل‌قبولي بود. مقياس به ما اين امكان را مي‌دهد تا درك درست‌تري از عوامل مؤثر بر انجام غربالگري سرطان روده بزرگ ايجاد شده و در زمان سياست‌گذاري و برنامه‌ريزي براي انجام غربالگري سرطان روده بزرگ به نقش سن و متفاوت بودن تجارب و درك افراد توجه ويژه‌اي شود.
چكيده لاتين :
Objective (s): Many cancer cases are diagnosed in late stages. This study aimed to develop and evaluate the colorectal cancer screening scale in people under 50 years old.
Methods: A sample of male and females selected by randomized blocking method and completed the screening questionnaire. For reliability and validity, the Cronbach's alpha, composite reliability, Fornell-Larker matrix and second-order confirmatory factor analysis were using Smart-PLS (Partial least squares) software were used.
Results: In all 160 people aged 30 to 50 years old completed the questionnaire. The mean age of the participants was 37.56 ± 5.67 years. The majority 101 were female, most (88.1%) were married and only 46 had a university education. By eliminating 15 questions from 37 colorectal cancer screening questions, the model was fitted appropriately. Also, the divergent and convergent validity of the model was confirmed. Response efficiency and perceived self-efficacy had maximum and minimum factor loading respectively (0.35 and 0.19). The total Cronbach’s alpha coefficient was 0.86 and the composite reliability coefficients were higher than 0.7 and were at the optimum level.
Conclusion: The results shown that the colorectal cancer screening scale with 22 items had acceptable validity and reliability. The scale allows us to have a better perception of the factors affecting colorectal cancer screening.
