پديد آورندگان :
مصدق راد، علي محمد دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده بهداشت - مركز تحقيقات مديريت اطلاعات سلامت - گروه علوم مديريت و اقتصاد بهداشت، تهران، ايران , احتشامي، فاطمه دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده بهداشت - مركز تحقيقات مديريت اطلاعات سلامت - گروه علوم مديريت و اقتصاد بهداشت، تهران، ايران
كليدواژه :
تئوري رفتار هدفمند و برنامه ريزي شده , خيرين , نظام سلامت ايران , توسعه ي مدل
چكيده فارسي :
مقدمه: خيرين سلامت در تامين مالي، توليد منابع و ارايه‌ي خدمات سلامت مشاركت دارند. عوامل مختلفي بر رفتار خيرخواهانه‌ي خيرين سلامت اثر مي‌گذارند. هدف پژوهش حاضر، تبيين و پيش‌بيني رفتار مشاركت خيرين در نظام سلامت ايران است.
روش كار: مطالعه‌ي استقرايي حاضر، به‌صورت كيفي با استفاده از مصاحبه‌ي نيمه‌ساختار‌‌يافته با 38 نفر از خيرين سلامت و 26 نفر از سياستگذاران، مديران و كارشناسان حوزه‌ي معاونت اجتماعي وزارت بهداشت و دانشگاه‌هاي علوم پزشكي كشور انجام شد. مصاحبه‌ها به‌صورت هدفمند و به‌روش گلوله‌‌برفي تا مرحله‌ي اشباع داده‌ها ادامه يافت. براي تحليل داده‌ها، از روش تحليل موضوعي استفاده شد. كليه‌ي ملاحظات اخلاقي در پژوهش حاضر رعايت شد.
يافته‌ها: خيرين سلامت، رفتاري هدفمند و برنامه‌ريزي‌شده را دنبال مي‌كنند. عوامل هدف، نيت، نگرش، هنجار، ويژگي‌هاي شخصي، دانش زمينه‌اي، رفتار گذشته، تجربه‌ي گذشته و كنترل رفتار بر رفتار مشاركت خيرين در تامين مالي، توليد منابع و ارايه‌ي خدمات سلامت موثر هستند. مشاركت خيرين در نظام سلامت، تابعي از هدف، نيت و نگرش آن‌ها نسبت به مشاركت در حوزه‌ي سلامت و كنترل آن‌ها بر انجام اين رفتار است. هنجارها، ويژگي‌هاي شخصي، دانش زمينه، تجربه‌ي گذشته و رفتار گذشته‌ي خيرين بر نگرش آن‌ها نسبت‌به فعاليت‌هاي خيرخواهانه اثر مي‌گذارد. همچنين، هنجارهاي اخلاقي، توصيفي و ذهني بر تقويت نگرش خيرين نسبت‌به مشاركت در بخش سلامت موثر هستند.
نتيجه‌گيري: در مطالعه‌ي حاضر، مدلي براي پيش‌بيني و تبيين رفتار هدفمند و برنامه‌‌ريزي‌‌شده‌ي خيرين سلامت توسعه يافت. سياستگذاران و مديران نظام سلامت مي‌توانند از اين مدل براي تقويت مشاركت خيرين در تامين مالي، توليد منابع و ارايه‌ي خدمات سلامت استفاده كنند.
چكيده لاتين :
Introduction: Donors can contribute to the funding, resource generation, and provision of healthcare
services in the Iran health system. Several factors can influence the donors’ contribution to the health system.
This study aimed to explain and predict the donors’ participation in the Iran health system.
Methods: A qualitative and inductive study was performed using semi-structured interviews with 38
donors and 26 policymakers and managers in the Social Affairs Department of the Ministry of Health and the
Universities of Medical Sciences in 2018. The interviewees were recruited using a purposeful and snowball
method. The thematic content analysis method was used for data analysis. All major ethical considerations
were observed in this research.
Results: Healthcare donors followed a purposeful and planned behavior for contributing to the health
system. Nine factors can influence a donor’s charitable behavior in the health system, including goal, intention,
attitude, norms (ethical, descriptive, and subjective norms), personal characteristics, background knowledge,
experience, past behavior, and control of perceived behavior. The donors’ participation in the health system
is a function of their goals, intentions, attitudes, and their control of perceived behavior. The donors’ attitude
is shaped by their characters, background knowledge, experience, past behavior, and ethical, descriptive, and
subjective norms.
Conclusion: The purposeful and planned behavior model developed in this study guides healthcare
managers and policymakers in explaining and predicting the donors’ charitable behavior in the health system.
