عنوان مقاله :
زيست شناسي سازي اخلاق: تحليل و نقد نظريه اخلاق تكاملي ادوارد ويلسون
عنوان به زبان ديگر :
Biologizing Ethics: Analysis and Critique of Edward Wilson's Evolutionary Ethics
پديد آورندگان :
حاجي‌زاده، مسلم دانشگاه زنجان , جاهد، محسن دانشگاه زنجان - گروه فلسفه , كاوندي، سحر دانشگاه زنجان - گروه فلسفه
كليدواژه :
اخلاق تكاملي , زيست شناسي , انتخاب طبيعي , دگرخواهي , ادوارد ويلسون , زيست شناسي اجتماعي
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: اخلاق تكاملي نظريه‌اي فرااخلاقي است كه هدف آن زيست‌شناسي‌سازي اخلاق در چارچوب نظريه تكامل است. هدف اين مطالعه، جستجوي ريشه‌هاي اخلاق از مهم‌ترين مباحث فرااخلاقي، در سير تكامل انسان است.
مواد و روش‌ها: در اين پژوهش تحليلي با استفاده از داده‌هاي فلسفي و زيست‌شناختي در ادبيات موضوع، مؤلفه‌هاي اساسي اخلاق تكاملي از ديدگاه ويلسون استخراج و نقش هر كدام در شكل‌گيري اين نظريه تبيين مي‌گردد، سپس نقاط ضعف و قوت نظريه تكاملي ويلسون در حل مسائل اخلاقي بحث و تحليل مي‌گردد.
يافته‌ها: اخلاق نيز همچون هر پديده تكاملي ديگر از مسير انتخاب طبيعي عبور مي‌كند و ژن‌هاي مرتبط به آن، زماني كه گونه‌هاي اخلاق‌مدار و اخلاق‌گريز تحت فشار انتخاب طبيعي قرار گرفته‌اند، باقي مي‌مانند. از ديدگاه ويلسون، ريشه‌هاي اخلاق را مي‌توان در خودگروي ژن‌ها جستجو كرد و منش‌ها و رفتارهاي اخلاقي همچون فداكاري و دگرخواهي را در آن‌ها يافت، اما اين نظريه، علاوه بر اشكالاتي نظير جبر ژنتيكي و بي‌ارزش‌ساختن انسان كه ساير محققان بر آن وارد كرده‌اند، اشكالات و كاستي‌هاي ديگري دارد، از جمله عدم شمول در تبيين همه احكام و اوصاف اخلاقي و ناتواني در تبيين احكام اخلاقي مطلق.
نتيجه‌گيري: نتايج نشان داد كه تبيين ويلسون از ريشه‌هاي اخلاق با دشواري‌هاي قابل توجهي مواجه است و نمي‌توان آن را نظريه جامعي دانست، از همين روي نيازمند ترميم و اصلاح است.
چكيده لاتين :
Background and Aim: Evolutionary ethics is a metaethical theory that aims to biologizing ethics within the
framework of evolutionary theory. The purpose of this study is to explore the roots of ethics - one of the
most important issues of meta-ethics in human evolution.
Material and Methods: In this analytical study using the philosophical and biological data in the literature,
the essential components of evolutionary ethics have been extracted from Wilson's point of view and the role
of each in shaping this theory is explained. Then, the strengths and weaknesses of Wilson's evolutionary
theory in solving ethical problems are discussed.
Findings: Ethics, like any other evolutionary phenomenon, traverses the path of natural selection and its
associated genes remain when ethical species are under the pressure of natural selection. From Wilson's point
of view, the roots of ethics can be traced to the autocracy of genes, and find moral characters and behaviors
such as sacrifice and altruism in them. But this theory, in addition to problems such as genetic alienation and
human devaluation that other researchers have introduced, has other drawbacks and deficiencies, such as
being incompetent in explaining all ethical principles and inability to explain absolute moral judgments.
Conclusion: The results showed that Wilson's explanation of ethical roots faces considerable difficulties and
cannot be regarded as a comprehensive theory and therefore needs to be repaired and reformed.
عنوان نشريه :
اخلاق زيستي
