تحليلي بر مؤلفه‌هاي كليدي مؤثر بر ارتقاي عملكرد لجستيك با رويكرد مدل سازي معادلات ساختاري (مورد مطالعه: صنعت پست كشور)

Key Factors of Logistic Performance Development Using SEM: The Case of Iran Post Industry

امروزه، بخش لجستيك به عنوان يكي از اركان اصلي توسعه اقتصادي كشورها شناخته شده است. عملكرد لجستيك كشورها، عامل رشد اقتصادي و رقابت آنها در هر دو زمينه تجارت بين‌المللي و داخلي خواهد بود. سياست‌گذاران، اجراي سياست‌هاي منسجم و پايدار را براي يكپارچه‌سازي زنجيره تأمين نه تنها در كشورهاي داراي بهترين عملكرد، بلكه در اقتصادهاي نوظهور نيز به عنوان موتوري براي رشد ضروري مي‌دانند. كشورهاي داراي عملكرد ضعيف در بخش لجستيك با هزينه‌هاي بالا روبرو هستند. اين امر نه تنها به دليل هزينه‌هاي حمل و نقل بلكه به دليل زنجيره‌هاي تأمين غيرقابل اتكا است كه مانع اصلي همگرايي و رقابت در زنجيره ارزش جهاني محسوب مي‌شود. اين تحقيق با درك ضرورت و اهميت اين موضوع، به تحليل مؤلفه‌هاي كليدي مؤثر بر ارتقاي عملكرد لجستيك به روش توصيفي-پيمايشي و همبستگي پرداخته است. بدين منظور با مرور گسترده مباحث نظري و مصاحبه با خبرگان صنعت پست كشور، مدلي مفهومي از مؤلفه‌هاي كليدي مؤثر بر ارتقاي عملكرد لجستيك ارائه و پنج فرضيه اصلي پيشنهاد شده است. جامعه آماري اين تحقيق، كليه خبرگان، مديران و كاركنان شركت پست جمهوري اسلامي ايران هستند كه با استفاده از فرمول كوكران، حجم نمونه آماري اين تحقيق برابر 384 نفر احتساب گرديد. جهت تحليل داده‌ها از رويكرد مدل سازي معادلات ساختاري و نرم‌افزار SPLS استفاده گرديد. نتايج نهايي تحقيق نشان داد كه تمامي متغيرها (مديريت دانش، مديريت سازمان منابع انساني، عوامل داخلي، عوامل خارجي) برعملكرد لجستيك صنعت پست كشور تأثير مثبت و معناداري دارد. بدين ترتيب صنعت پست مي‌تواند با استفاده از الگوي طراحي‌شده و با تقويت و اجراي موفق اين عوامل، گام بسيار بزرگي در جهت ارتقاي عملكرد لجستيك كشور بردارد.

The logistics sector is nowadays known as one of the main pillars of economic development since it is the logistic performance that can have a knock-on effect on economic growth and competitiveness in both international and domestic trade. According to policy makers, implementing coherent and sustainable policies to integrate the supply chain is vital to ignite growth and development not only in economically prosperous countries but also in emerging economies. Economically underprivileged countries are normally those that suffer high costs in the logistics sector owing not only to transportation rates but also to unreliable supply chains that can hamper convergent and competitive functioning in the global value chain. Having realized the vitality of logistics sector, the present descriptive correlational survey aimed at investigating the effect of key components that can have a bearing on improved logistics performance in Post industry. To serve the purpose, a conceptual model of key components, along with five main hypotheses, was proposed based on a thorough literature review and consultation with experts in the post industry. The research population comprised all experts, managers and staff of the Islamic Republic of Iran Post Company from whom a sample of 402 was selected based on the Cochran formula. The collected data were analyzed via Structural Equation Modeling. The findings emerging from the study revealed that all components including knowledge management, human resources organization management, internal and external factors had positive and significant effects on the performance of logistics sector in the post industry. It is suggested that reinforcing the specified components and employment of the designed pattern can help the post industry to take a major step towards improving its logistic performance.