تبيين تاريخي شاخص‌ها و پيامدهاي سياسي-اقتصادي استبداد پادشاهان صفوي در سفرنامه هاي اروپائيان (براساس نظريه استبداد ايراني همايون كاتوزيان)

Historical Explanation of the Political-Economic Indicators and Consequences of the Safavid Kings' Autocracy in European Travelogues (Based on the theory of Iranian tyranny Homayoon Katouzian)

تاريخ ايران شاهد قدرت يافتن اقوام و حكومت‌هاي مختلفي بوده‌ است. شيوه رايج اعمال قدرت سياسي در قرون و سده‌هاي گذشته بر مبناي شاه محوري بوده است. اين نظام سياسي ميراثي از گذشتۀ باستاني ايران بود كه بعدها به صورت كاملاً جدي به دوره‌ي اسلامي تاريخ ايران راه يافت. در اين شيوه حكومت‌داري، شاه به عنوان بالاترين مقام در رأس هرم اجتماعي و سياسي جامعه ‌قرار داشت و براساس نظريه حق الهي، شاه سايه خداوند در زمين و صاحب فر ايزدي و شكوه شاهي بود. در نتيجه شاه ماوراي طبقات مردم قرار داشت و خداوند او را برگزيده بود تا اراده وي را در زمين اعمال كند. بنابر گزارش‌هاي سفرنامه هاي اروپائيان، ساختار حكومت در دوره صفويه هم استبدادي بود و علاوه بر نظريه حق الهي آن‌ها خود را نايب امام غايب و مرشد طريقت صفوي مي‌دانستند. پژوهش حاضر با بهره گيري از روش توصيفي–تحليلي تلاش دارد در پرتو گزارش‌هاي سفرنامه نويسان اروپايي، برخي از وجوه شيوۀ فرمانروايي و سرشت قدرت سياسي در ايران عصر صفوي، براساس نظريه استبداد ايراني همايون كاتوزيان، مورد تحليل و تبيين قرار دهد و به پيامدهاي سياسي- اقتصادي اين شيوه فرمانروايي بپردازد.

Iran's history has witnessed the power of finding different tribes and governments. The common mode of exercising political power in the centuries ago has been based on the Shah. This political system was a heritage of the ancient Persian past, which later became quite seriously in the Islamic era of Iranian history. In this way of rule, the Shah was the highest in the head of the social and political pyramid of society an‎d according to the theory of divine right, the shadow of the Lord was on earth and the owner of the goddess and glory of the kingdom. As a result, the king was beyond the reach of the people, and God had chosen him to exercise his will on earth. According to European logbooks, the structure of government in the Safavid period was also autocratic an‎d in addition to the theory of divine right, they considered themselves as the deputy of the absent Imam and the guardian of the Safavid regime. The present research is working on descriptive-analytical method in the light of the reports of European journalists, Some aspects of the mode of rule and the nature of political power in Iran during the Safavid era, based on the Iranian tyranny theory Homayoon Katouzian, To analyze and explain an‎d the political-economic consequences of this mode of rule.