بررسي نوع پوشش و حجاب زنان در دوره قاجار با نگاهي به آثار سياحان خارجي اين دوره (از پادشاهي آقا محمد خان تا دوران مظفرالدين شاه)

Investigating Women’s Covering and Hijab in Qajar Dynasty Reflecting upon the Works of Foreign Tourists of That Period (From Agha Mohammed Khan Kingdom to Mozafar-edin Shah Period)

يكي ازدورانهاي تاريخي كه زنان نوع پوشش خاصي داشتهاند دوره قاجار ميباشد.از عصر باستان تا دوره قاجار زنان همواره داراي جايگاه هاي متفاوتي بوده اند و اين نقش در دوره قاجاريه نسبت به دوره هاي قبل اهميت بيشتري پيدا ميكند.در اين دوره زنان همواره حجاب داشته و با چادرهايي كه به همراه روبند استفاده ميشد دراجتماع حضور داشتندهدف ازاين پژوهش بررسي وضعيت اجتماعي زن ايراني با تاكيد بر نوع پوشش و حجاب آنها در خانه و اجتماع و نوع پوشش زنان اقليت هاي ديني، ارمني و زرتشتي ازدوره پادشاهي آقا محمد خان تادوران مظفرالدين شاه با تكيه برآثار سياحان خارجي ايندوره ميباشد.پرسش اصلي ايناست كه سياحان خارجي نوع پوشش زنان ايراني واقليت هاي ديني در اين دوره را چگونه روايت كرده اند؟نتيجه اين پژوهش كه با بهره گيري از روش توصيفي –تحليلي و با استفاده از منابع كتابخانه اي سامان يافته است اين است كه نوع پوشش با توجه به پايگاه طبقاتي زنان از قشر ضعيف وثروتمند جامعه متفاوت بوده است،چنانكه نوع پوشش زنان درباري و بزرگان با تجملات بيشتري نسبت به ساير زنان برخوردار بوده است و تفاوت هايي ميان لباس زنان در نوع دوخت،رنگ پارچه و زيورآلات آنان وجود داشته است.نوع پوشش زنان اقليت اين دوره نيز با توجه به اعتقادات مذهبي آنان متفاوت بوده است.زنان ارمني عمدتا پيراهن هاي قرمز و زرد مليله دوزي شده و چادرهاي سفيدي به سر داشتند ودرلباس هايشان از نوعي دهان بند استفاده ميكردندزنان زرتشتي دستمال هاي رنگي به سر داشتند و از چادر استفاده ميكردند.بيشتر لباسهاي آنان ابريشمي و بازيورآلات خاصي تزيين ميشد

Qajar dynasty is a historical period in which women had a particular type of hijab. Women always had a different position in the society from the ancient times up to Qajar dynasty. This particular position of women became even more prominent during Qajar dynasty. In this period, women always had hijab and wore chador with a mask over their face when they were present in the society. This study aims to investigate the social status of Iranian women including those in religious minorities – Armenians and Zoroastrians – from the kingdom of Agha Mohammed Khan toMozafar-edin Shah period reflecting upon the works of foreign tourists of that time. The main question raised here is how the foreign tourists narrated Iranian women’s, including those in religious minorities’, hijab. Having employed a descriptive-analytical methodology and the library resources, the findings of the present study show that the type of women’s hijab depended on their social class. The court or other rich women had more luxurious covering compared to ordinary women and there were some differences in their type of sewing, color, and jewelry. The women of religious minorities also had different coverings based on their religious beliefs. Armenian women often wore red and yellow, filigreed dresses and white chadors. They also wore masks over their mouths. Zoroastrian women had chadors and colorful headbands. Their clothes were mainly in silk and decorated with jewelry.