شبيه سازي و پيش بيني تغييرات زماني- مكاني كاربري هاي شهري با استفاده از مدل CA_Markov (مطالعه موردي: شهر بجنورد)

Simulation and prediction of spatio-temporal changes of urban land use by means of CA-Markov model

رشد روز افزون جمعيت و توسعه ساخت و سازهاي شهري باعث تغيير در كاربري ها مي شود. به خصوص تغيير كاربري در زمين هاي كشاورزي كه در تامين نيازهاي غذايي انسان ها نقش بسزايي دارند. با توجه به اين مساله نياز به برنامه ريزي در جهت حفظ و نگهداري زمين هاي با ارزش كشاورزي و حفاظت از محيط زيست امري مهم در دنياي امروز است. يكي از راه هايي كه مي تواند براي برنامه ريزي موثر و مفيد باشد، شبيه سازي تغيير كاربري ها با توجه به پارامترهاي تاثير گذار در تغييرات در طول زمان است. در اين تحقيق به بررسي تغييرات و شبيه­ سازي كاربري هاي شهر بجنورد با كمك مدل CA_Markov پرداخته شد. از نقشه هاي كاربري دو دوره زماني براي كاليبره كردن مدل ها و به منظور اعتبارسنجي مدل ها از روش Validate كه يك روش آماري براي اعتبارسنجي مدل ها است استفاده شده است. بررسي خروجي نقشه هاي حاصل از مدل CA_Markov نشان مي دهد كه بيشترين رشد در كاربري مناطق ساخته شده وجود دارد. در سال 1400 كاربري مناطق ساخته شده 5.3 درصد نسبت به سال 1388 رشد خواهد داشت و در دوره هاي بعد آهنگ رشد به طور ميانگين 3.5 درصد است.

Development of urban construction and ever-increasing growth of population lead to land use changes especially in agricultural lands which play an important role in providing human food. According to this issue, a proper land use planning is required to protecting and preserving the valuable agricultural lands and environment, in today’s world. One of the ways that can be useful to planning is simulation and prediction of land use change according to effective parameters in changes of the land use over the time. In this study, changes in land use of Bojnourd city (The capital city of North Khorasan province), were considered and studied. In this regard, the CA-Markov model was used. The land use maps of two different periods of time were used to calibrate the models and for validate the model, the “Validate” method (which is a statistical method to validate models). Examination of the output maps which are obtained by CA-Markov model, shows that the most growth in land use is in the built up areas. In 1400, the built up areas would grow 5.3% compared to 1388 and in subsequent periods the growth rate would be 3.5% on average.