بررسي ريسك وقوع آتش‌سوزي عرصه هاي طبيعي استان كردستان به كمك تكنيك شاخص آماري

Fire risk assessment of Kurdistan province natural areas using statistical index method

آتش سوزي به‌عنوان يكي از عوامل اصلي اختلال و تغيير در اكوسيستم‌هاي طبيعي محسوب مي‌شود. شناسايي عوامل مؤثر در وقوع آتش‌سوزي و تهيه الگوي مكاني خطر آن يكي از ابزارهاي اساسي جهت دست يابي به راهكارهاي كنترل و مقابله با آتش‌سوزي است. آمارها حاكي از وقوع 1124 مورد آتش سوزي و سوختن 7364 هكتار از جنگلها و مراتع استان كردستان تنها بين سالهاي 1385 تا 1394 هستند. لذا در اين پژوهش اقدام به تهيه نقشه ريسك خطر آتش‌سوزي در عرصه-هاي طبيعي استان كردستان با استفاده از روش شاخص آماري (SI) و سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS) شد. در اين پژوهش، به‌منظور ترسيم نقشه خطر آتش‌سوزي از 6 پارامتر شامل 3 متغير طبيعي درصد شيب، جهت شيب، ارتفاع و سه متغير انساني فاصله از نزديكترين روستا، فاصله از نزديكترين جاده و فاصله از نزديكترين زمين كشاورزي استفاده شد. از 1124 مورد آتش سوزي، 70 درصد داده‌ها (787 مورد) براي مدلسازي و 30 درصد (337 مورد) براي صحت سنجي مدل استفاده گرديد. نتايج پژوهش نشان داد كه حدود 50 درصد از مساحت استان كردستان (14400 كيلومترمربع) در كلاس خطر آتش‌سوزي زياد و خيلي زياد قرار دارند. همچنين يافته‌هاي حاكي از دقت بالاي مدل شاخص آماري در شناسايي مناطق داراي خطر آتش‌سوزي با دقت 5/93 درصد (315 مورد از 337 مورد آتش سوزي) بود

Fire is considered as one of the main causes of disruption and change in natural ecosystems. Identifying the effective factors in the occurrence of a fire and providing a spatial pattern of its risk is one of the basic tools for achieving fire control. The statistics showed that 1124 incidents of fire caused to burning of 7364 hectares of forests and rangelands in Kurdistan province, between 2006 and 2015. Therefore, in this research, a fire risk map was developed in natural areas in Kurdistan province using statistical index method (SI) and Geographic Information System (GIS). In this study, in order to prepare a fire hazard map, six parameters including three natural variables: slope percentage, aspect, elevation and three human variables, distance from the village, distance from the road and distance from the agricultural land were used. From all of 1124 fire cases, 70% of the data (787 cases) were used for modeling and 30% (337 cases) were used for model verification. The results showed that about 50% of the area of Kurdistan province (14400 km2) is in high and very high fire hazard classes. Also, findings showed the high accuracy of the statistical index method in identifying areas with a fire hazard with a precision of 93.5% (315 out of 337 cases of fire).