ارزيابي پديده خشكسالي كشاورزي شهر تهران به روش موازنه آبي تورنت ويت

Analysis of the Agro-Metrological drought in Tehran by Using the Water- Balance Method

خشكسالي[1] پديده اي نامطمئن، غير قابل پيش بيني، پديده اي وخامت بار اقليمي، متناوب و منطقه اي است كه با ايجاد كمبود آب در هوا و خاك بر توليدات و عملكرد محصولات كشاورزي و توليد برق در نيروگاه هاي برق آبي تأثير گذاشته و با ايجاد قحطي و گرسنگي بر شرايط اقتصاد معيشتي بر شرايط رفاهي و بهداشتي جامعه نيز آسيب هاي جبران ناپذيري را وارد مي كند. برآورد زمان وقوع و پيش بيني شدت و نوسانات وقوع اين پديده در جلوگيري از اصابت ها و تخريب هاي اقتصادي و اجتماعي از اهميت زيادي برخوردار است. يك خشكسالي ملايم ولي طولاني مدت ممكن است بيشتر از يك خشكسالي كوتاه مدت و شديد، بر اقتصاد يك منطقه و يا يك كشور آسيب برساند. اين تحقيق تلاش مي كند تا با استفاده از روش موازنه طبيعي آبي تورنت ويت، وضعيت تعادل آبي ايستگاه سينوپتيك تهران را براي مدت 59 سال (2015-1951 ميلادي و يا 1394-1330 شمسي) متوالي را بررسي نموده و با برآورد تعداد دفعات وقوع خشكسالي، شدت آنها را نيز اندازه گيري كند. با بكارگيري اين روش نشان داده شده است كه در هر دوره ميزان كمبود و يا مازاد آب درچه ماه هائي از سال وجود داشته و با تعيين شاخص خشكي و انحراف معيار آن از ميانگين متوسط، مشخص شده است كه ايستگاه تهران در هر دهه حداقل يك بار مواجه با پديده خشكسالي گرديده و از سال 2000 ميلادي به بعد بر تعداد دفعات وقوع آن افزوده شده است. حادترين وقوع اين پديده مربوط به سال 2008 ميلادي مي باشد كه پيش درآمدي بر بروز آلودگي گردو غبار شهر تهران در سال 2010 ميلادي بوده است.

Drought is a random characteristic of natural phenomena, drought about by the irregular deficit or shortage of available water, affects injuriously the plant growth and reduces their yield. Drought is not a physical but a biological phenomenon and should, be defined separately for each plant species and environment .To estimate the intensity and frequency of drought will help to reduce the injurious effect of drought. In this study we used the water-budget methods and Thornthwaite’s aridity index and its standard deviation for Tehran city of Iran during 1951-2013 to show the frequency and intensity of drought effects in this place. The precipitation water evaporates as fast as it comes with the result that there is no accumulation of any moisture in the soil at any time of the year. The capital city of Iran, i.e., Tehran during its study period (1951-2013) experienced a total of 32 different types of droughts. The result shows during this period this place is faced 32 times different type of drought on the five time disastrous and from the years of 2000 its severity and intensity is increased so far 2011 and 2012 the station is affected disastrous drought.