ارزيابي پايداري محلي با روش IUCN در زمان‌هاي پيش و پس از اجراي پروژه‌ي تغذيه مصنوعي ( مطالعه موردي: روستاي كال/ استان فارس)

Assessment of local sustainability by IUCN method in both pre and post implementation of the artificial recharge project (Case study: Kal village / Fars province)

همواره نقش پروژه‌هاي تغذيه مصنوعي در پايداري توسعه مناطق مد نظر بوده است. در اين پژوهش با ارزيابي پايداري روستاي كال در دو زمان پيش و پس از اجراي پروژه تغذيه مصنوعي (1395-1385) با استفاده از روش IUCN و بر اساس روش دلفي كلاسيك( بر اساس تقسيم‌بندي وردنبرگ) و در سه گام و به صورت تكميل فرم نظر خواهي و مصاحبه رودررو و با استفاده ازروش گلوله‌برفي به اين نقش پرداخته شده است. اين روش امكان مقايسه‌ي شرايط موجود منطقه را با وضعيت ايده‌آل خود يعني توسعه ي كامل انساني و يك اكوسيستم سالم و مولد فراهم مي‌آورد. در اين پژوهش در دو بخش اكوسيستم و رفاه انساني از شش معيار و 14 شاخص‌) معيار‌هاي آب و پوشش گياهي هر كدام سه شاخص و معيارهاي خاك، جمعيت، فقر و كاربري هر يك دو شاخص) استفاده شده است. در اين تحقيق از نظرات 16 خبره استفاده شده است. نتايج نشان داد، ميزان پايداري بخش اكوسيستم در پيش و پس از اجراي پروژه در وضعيت متوسط (07/50 و 03/51) مي‌باشد كه با شيب ملايم روند صعودي دارد. ميزان پايداري بخش انسان در حالت پايداري متوسط در پيش از اجرا (47/50) به حالت تقريباً پايدار در پس از اجرا (13/61) ارتقاء پيدا كرده است. همچنين از ميان شاخص‌ها، شاخص‌هاي EC (26 به 8/21)، تصرف اراضي (92 به 6/83) و تبديل مراتع (80 به 65) از ديدگاه پايداري توسعه سير نزولي پيدا كرده‌اند. در مجموع، محدوده‌ي روستاي كال در پيش و پس از اجراي پروژه در وضعيت پايداري متوسط مي‌باشد كه با شيب ملايم روند صعودي دارد.

The role of artificial recharge projects has always been considered in the sustainability of the region development. In this study, this role has been indicated as sustainability evaluation of Kal project by IUCN method, Classic Delphi method (in classification Verdenburg, with 3 phases and questionnaire) and Snowball method in the pre and post implementation of the artificial recharge project (2009-2016). This method could compare the current and ideal situations of a region. In this research, 6 criteria and 14 indicators have been indicated for the ecosystem and human dimensions (3 indicators for both water and vegetation criteria, and 2 indicators for each of soil, population, poverty and land use criteria). In research, use 16 exports. The results showed that the ecosystem sustainability is in the moderate situation with a slight upward trend (50.07 – 51.03). And, the sustainability of human dimension has improved to relatively stable (50.47 – 61.13). Also, the trend of EC (26 to 21.8), national lands (92 to 83.6) grabbing and changing the land use of rangelands (‌80 to 65) have been decreased. In general, the study area has been in a moderate sustainability situation in both periods.