پديد آورندگان :
كريمي، زينب دانشگاه شيراز - دانشكده ي ادبيات و علوم انساني - بخش تاريخ , نديم، مصطفي دانشگاه علوم پزشكي شيراز - مركز تحقيقات توسعه پژوهش هاي بين رشته اي معارف اسلامي و علوم سلامت , بينشي فر، فاطمه دانشگاه شيراز - دانشكده ي ادبيات و علوم انساني - بخش تاريخ
كليدواژه :
خدمات درماني , طب , فرانسه , ايران , دوره قاجار
چكيده فارسي :
در دوره‌ي قاجار، كشورهاي اروپايي در جهت اهداف سياسي و منافع خود، همراه با هيئت‌هاي نظامي، مذهبي و سياسي‌شان، پزشكان بسياري را به ايران روانه كردند. در اين ميان، حضور فرانسه بيشتر و پررنگ‌تر از بقيه‌ي كشورها بود. اين پژوهش بر آن است تا به معرفي پزشكان فرانسوي، بيان عملكرد آن‌ها در ايران عهد قاجار، معرفي فعاليت‌ها و ميزان اثرگذاري آن‌ها در طب اين دوره و بررسي عناصر پيش‌برنده‌ي حضور اين طبيبان در ايران عصر قاجار بپردازد. پژوهش، با استفاده از منابع كتابخانه‌اي و به روش توصيفي‌تحليلي صورت گرفته است. در زمينه‌ي يافته‌هاي اين تحقيق، مي‌توان گفت كه تأثير پزشكي فرانسه در تحولات طب نوين ايران بسيار چشمگير بوده است، تاجايي‌كه طب جديد را پزشكان فرانسوي در ايران پايه‌گذاري كردند. ازجمله اقدامات مهم و برجسته‌ي پزشكان فرانسوي در ايران عهد قاجار، مي‌توان به تأسيس بيمارستان‌ها، درمانگاه‌ها و تشكيل شوراي صحي اشاره كرد. علاوه‌براين، طبيبان فرانسوي در زمينه‌ي آموزش‌هاي پزشكي، نظيرِ چشم‌پزشكي، جراحي، ميكروب‌شناسي و...، واكسيناسيون و قرنطينه‌ها براي جلوگيري از بيماري‌هاي واگير‌دار، نگارش كتاب‌هاي طبي و...، اقداماتي مهم انجام دادند. پزشكان فرانسوي برخلاف ديگر كشورهاي اروپايي كه فقط موجب بهبود وضعيت بهداشتي شدند، در تاريخ پزشكي ايران دوره‌ي قاجار تحول به وجود آوردند. در نهايت، بايد گفت جامعه‌ي عهد قاجار، به‌خوبي، پذيراي طب و طبيبان فرانسوي بود؛ زيرا هم دربار قاجار و هم جامعه، به خدمات درماني نياز مبرم داشتند و هم دولت فرانسه، براي دستيابي به مقاصد سياسي و اقتصادي خود، به حضور همه‌جانبه و پزشكي در ايران نيازمند بود.
چكيده لاتين :
In the Qajar era, European countries deployed many doctors accompanied by their military, religious, and
political groups to Iran consistent with their political goals and interests. Meanwhile, the role of France was
more and more significant than the rest of European countries. This essay aims to introduce French
physicians, to express the performance of French physicians in Iran during the Qajar period, to introduce the
activities and extent of the influence of French physicians on the medicine of the Qajar period, and to
examine the elements that advance the presence of French physicians in Iran during the Qajar era. This
research was conducted using library resources and descriptive-analytical method. The findings indicate that
the influence of French medicine on the developments of modern medicine in Iran was very significant, to
the extent that the modern medicine was based on French physicians in Iran. Overall, the French effects on
medicine in Iran can be found in two forms: establishment of the hospital and clinics and the formation of a
health council. In addition, French physicians took important steps in the field of medical education such as
ophthalmology, surgery, microbiology, vaccination, writing medical books, and quarantine to prevent
communicable diseases. Therefore, French physicians, unlike other European countries, which only
improved their health status, also evolved in the history of Iranian medicine. Finally it must be said the Qajar
community was well-received by French medicine and physicians; Because both the Qajar court and the
community were in need of medical care and the French government needed a comprehensive medical
presence in Iran to achieve its political and economic goals.
