رابطه علّي بين چشم انداز زمان و بي‌ ثباتي ازدواج بر اساس نقش ميانجيگر الگوهاي ارتباطي در زنان و مردان متأهل

هدف: هدف پژوهش تعيين رابطه علّي بين چشم ‌انداز زمان و بي‌ ثباتي ازدواج با نقش ميانجيگر الگوهاي ارتباطي بود. روش: روش پژوهش همبستگي و جامعه آماري شامل 6000 نفر زن و مرد متأهل مراجعه كننده در ماه‌هاي ارديبهشت تا شهريور 1397 به 37 مركز مشاوره منطقه 2 شهر تهران با حداقل 3 سال سابقه زندگي مشترك بود. به صورت تصادفي 11 مركز از ميان مراكز فوق انتخاب و بر اساس نظر هويت و كرامر 2004، حجم نمونه 308 نفر تعيين و آزمودني­هاي واجد شرايط به‌صورت در دسترس انتخاب شد. ابزار پژوهش پرسشنامه شاخص بي‌ ثباتي ازدواج ادواردز، جانسون و بوث 1980، الگوهاي ارتباطي كريستنسن و سالاوي 1984 و چشم‌ انداز زمان زيمباردو و بويد 1999 بود. داده­ها با استفاده از تحليل مسير تحليل شد. يافته‌ها: يافته‌ها نشان داد كه بُعد گذشته منفي (272/0 =β، 001/0 =P) به‌صورت مثبت و ابعاد آينده (330/0- =β، 001/0 =P)، گذشته مثبت (245/0- =β، 001/0 =P)، حال لذت‌گرا (095/0- =β، 005/0 =P) و الگوي ارتباطي سازنده متقابل به‌صورت منفي (240/0- =β، 001/0 =P) بي‌ ثباتي ازدواج را پيش بيني مي‌كنند. ضرايب مسير غير مستقيم نشان داد كه رابطه بين بُعد گذشته منفي و بي‌ ثباتي ازدواج مثبت (51/0 =β، 001/0 =P)، رابطه بين ابعاد آينده (090/0- =β، 001/0 =P) و حال لذت‌گرا (035/0- =β، 005/0 =P) و بي‌ ثباتي ازدواج منفي است و الگوهاي ارتباطي رابطه بين ابعاد گذشته منفي، آينده و حال لذت‌گرا و بي‌ ثباتي ازدواج را ميانجيگري مي‌كنند. نتيجه‌گيري: بر اساس يافته‌هاي پژوهش حاضر به مشاوران حوزه خانواده پيشنهاد مي‌شود كه براي ايجاد و افزايش ثبات زندگي زناشويي، در جلسه‌هاي مشاوره تغيير در چشم انداز زمان و آموزش الگوهاي ارتباطي سازنده به زوج‌ها را در دستور كار خود قرار دهند.

Aim: The aim of this research was to determine the causal relationship between time perspective and marital instability considering the mediation role of communication patterns. Method: The research method was correlational descriptive. Statistical population of six thousands married men and women at least three years after their marriage who referred to counseling centers located in District 2 of Tehran city between May and September 2018. 11 centers were randomly selected among the above centers and According to Howit & Cramer, 2004, 308 qualified volunteers were selected as the sample through convenient method. Instruments: were marital instability questionnaires by Edwards, Johnson and Booth 1980, communication patterns by Christensen and Sallavy 1984 and time perspective by Zimbardo and Boyd 1999. Data were analyzed applying path analysis. Results: results showed that negative past dimension (β= 0.272, P= 0.001) prospects marital instability positively meanwhile, future dimensions (β= -0.33, P= 0.001), positive past dimension (β= -0.245, P= 0.001), Hedonistic present (β= -0.095, P= 0.005), and mutual constructive communication pattern (β= -0.240, P= 0.001) predict it negatively. Also indirect path’s coefficients showed a positive relationship between negative past dimension and marital instability (β= 0.51, P= 0.001), and a negative relationship between future dimensions (β= -0.090, P= 0.001), Hedonistic present (β= -0.035, P= 0.005), and marital instability. It is clear that the communication patterns mediate between the dimensions of negative past, future, and Hedonistic present and marital instability. Conclusion: Based on findings of the present research, it is suggested that family counselors in order to develop and improve marital stability, consider a shift in couples’ time perspective and also train constructive communication patterns to couples in their counseling sessions.