صفات مهم كمي و كيفي در ژنوتيپ‌هاي برتر نسل اول گلايول رقم آمستردام حاصل از خويش آميزي

Important qualitative and quantitative traits in the superior inbreeding genotypes of Gladiolus grandiflorus cv. Amsterdam

اين تحقيق با هدف توليد ژنوتيپ‌هاي برتر گلايول از طريق خودگرده افشاني گلايول رقم آمستردام در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار در سال‌هاي 97-94 انجام شد. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه اختلاف ژنوتيپ‌ها در صفات مورد مطالعه در سطح احتمال يك درصد معني‌دار بودند. نتايج نشان داد كه، ژنوتيپ oprc46 در صفت اندازه گلچه و ژنوتيپ oprc45 در صفت عمر گلداني (10/33 روز) برتر بودند. بيشترين ارتفاع بوته در ژنوتيپ oprc49 به ميزان 176 سانتي‌متر و بيشترين تعداد گلچه در والد (16/5 عدد) مشاهده شد. دامنه رنگ گل در ژنوتيپ‌ها به صورت نارنجي، قرمز، صورتي، گل بهي و تركيب رنگي متنوع بودند، در اكثر ژنوتيپ‌ها، ناحيه گلوگاه (گلپوش) داراي لكه (هاله) ‌و رگه‌هاي سفيد، قرمز و نارنجي بودند كه نشان‌دهنده غالب بودن اين صفات در ژنوتيپ‌هاي غالب است. ارزيابي ژنوتيپ‌ها در صفات كيفي نشان داد كه، بيشترين آرايش گلچه به صورت يك رديفه و بيشترين شكل گلچه به صورت ستاره‌اي بودند. بخش زيادي از تنوع موجود در صفت‌ها از عوامل ژنتيكي بوده و تاثير محيط بر اين صفت‌ها كمتر بوده است. ژنوتيپ‌هاي برتر از نظر صفت‌هاي مهم كمي و كيفي ارزيابي شده به عنوان رقم جديد معرفي خواهند شد.

In order to produce superior genotypes through self- pollination of Gladiolus grandiflorus cv. Amsterdam, an experiment was carried out in a randomized complete block design (RCBD) with three replications in 2015 to 2018 at the ornamental plants research center in Mahallat city of Iran. Analysis of variance among genotypes showed significant differences in all traits. The results showed that genotypes of oprc46 in size of floret and oprc45 in vase life (10.33 days) were superior. The highest height of plant was observed in oprc49 (176.00 cm) and the highest number of florets were detected in the parent (16.5n). The color range of flowers in genotypes included; orange, red, pink, peach and varied combinations. In most genotypes, the perianth tube (main color of macule) had spots and with white, red, and orange color, which indicated the trait is dominant in genotypes. Evaluation of qualitative traits in genotypes showed that the most common arrangement of floret in spike was one row and most florets were star-shaped. The results showed that diversity in traits was mainly due to genetic factors and the environmental factors were less effective. The superior genotypes have the potential to be introduced as new cultivars.