طراحي و روان‌سنجي پرسشنامه عوامل مؤثر بر ارتباط بين اساتيد و دانشجويان از ديدگاه دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي قم

Designing and Validating of the Questionnaire of Factors Affecting Teacher - Student Relationship from the Point of View of Students of Qom University of Medical Sciences

برقراري ارتباط مؤثر ميان استاد و دانشجو يكي از شاخص هاي مهم تدريس اثربخش و يك محرك قوي در ميزان يادگيري مي‌باشد. پژوهش حاضر با هدف طراحي و روان‌سنجي پرسشنامه عوامل مؤثر بر ارتباط بين اساتيد و دانشجويان از ديدگاه دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي قم در سال 1394 انجام شده‌است. روش بررسي: در اين مطالعه اكتشافي، پرسشنامه ارتباط بين اساتيد و دانشجويان با فهرست اوليه اي از 46 سوال و مشاركت 20 دانشجو و 5 عضو هيات علمي دانشگاه تهيه‌شد. براي سنجش روايي پرسشنامه از روايي صوري و محتوايي و براي تعيين روايي سازه‌ايي از تحليل عامل اكتشافي و تأييدي استفاده گرديد. براي تعيين پايايي، ضريب آلفاي كرونباخ و ضريب همبستگي درون كلاسي محاسبه شد. براي تحليل داده‌ها از تحليل عاملي (اكتشافي و تاييدي) و نرم افزار SPSS 19 و Lisrel 8.8 استفاده گرديد. يافته‌ها: يافته‌ها نشان داد كه 35 سوال داراي روايي محتوايي كمي قابل قبول (0/68 تا 0/97) بود. مقدار شاخص ضريب آلفاي كرونباخ و ضريب همبستگي درون كلاسي به ترتيب برابر با 0/90 و 0/85 گزارش گرديد. تحليل عامل اكتشافي تعداد سئوالات را به22 سؤال كاهش داد و آنها را در پنج عامل دسته بندي (توانايي‌هاي فردي، توانايي علمي، ارتباطي، اخلاق حرفه ايي و ديني و اعتقادي) و در مجموع 54 درصد از واريانس كل اين متغير‌ها را تبيين نمود. نتيجه‌گيري: يافته‌هاي پژوهش حاكي از آن است كه عوامل مؤثر بر ارتباط بين اساتيد و دانشجويان داراي روايي و پايايي قابل قبول است و قابليت به‌كارگيري در فعاليت‌هاي پژوهشي را دارد.

Effective relationship between teacher and student is one of the most important indicators of effective teaching and a strong stimulus for learning. The present research was conducted with the objective of designing validating the questionnaire of factors affecting teacher - student relationship from the viewpoint of students of Qom University of Medical Sciences in 2015. Methods: In this exploratory study, the questionnaire of the relationship between teachers and students, was designed with the initial list of 46 questions and the participation of 20 students and 5 faculty members. Questionnaire Validation was performed using face validity and content validity and determination of the construct validity, was carried out using exploratory and confirmatory factor analysis. Cronbach alpha coefficient and intra-class correlation coefficient tests were used to determine the reliability of the questionnaire. Data were analyzed by exploratory and confirmatory factor analysis and using SPSS version 16 and Lisrel 8.80 soft wares. Results: The results showed that 35 questions of the Teacher-Student Relationship questionnaire had an acceptable content validity (0.68 to 0.97). Measures of the Cronbach’s alpha coefficient and intra-class correlation coefficient, were reported to be 0.90 and 0.85, respectively. Exploratory factor analysis reduced the questions to 22 questions and categorized the items to five factors (individual ability, academic ability, communication, professional ethics, religion, and belief, and overall, explained a total of 54% of all variance of these variables. Conclusion: The findings of this research indicated that the factors affecting the relationship between teachers and students, have acceptable validity and reliability and can be used in research activities.