تاثير سطوح نيتروژن و ارقام گوجه فرنگي بر كارايي انگلي زنبور (Trichogramma principium (Hymenoptera: Trichogrammatidae روي تخم كرم ميوه خوار (Helicoverpa armigera (Lepidoptera: Noctuidae

Influence of nitrogen level and tomato cultivars on the efficiency of Trichogramma principium (Hymenoptera: Trichogrammatidae) on the eggs of Helicoverpa armigera (Lepidoptera: Noctuidae

كارايي يك دشمن طبيعي، به عنوان ركن ضروري در موفقيت هر برنامه مهار زيستي وابسته به عوامل متعددي از جمله ميزبان مي­باشد. اعتقاد بر اين است كه كيفيت ميزبان هاي گياه­خوار دشمنان طبيعي بيشتر بستگي به شرايط تغذيه گياهي و تفاوت­ هاي ژنتيكي ارقام دارد. در اين تحقيق، ظرفيت انگلي زنبور انگل­ واره Trichogramma principium روي تخم Helicoverpa armigera در شش رقم گوجه فرنگي شامل كينگ استون، ريوگرند، ارلي­اوربان، رد­استون، سوپر­استرين­ B و پرايموارلي با چهار سطح نيتروژن (0، 2/1، 3/0، 3/9 گرم در هر گلدان، به صورت اوره 46% در پنج تكرار مطالعه شد. آزمايش­ ها در شرايط اتاقك رشد در دماي 1±25 درجه سيلسيوس و رطوبت نسبي 5±60 درصد و دوره نوري 16:8 ساعت روشنايي به تاريكي انجام شد. بالاترين و پايين ­ترين نرخ خالص انگلي (C0) به‌ترتيب 2/59±23/39 و 1/00±13/42 ميزبان / انگل­ واره پرورش يافته روي رقم سوپراسترين­B با بالاترين سطح نيتروژن و ارلي­اوربان شاهد بود. نرخ تبديل جمعيت ميزبان به نتاج انگل ­واره (Qp) در تمامي تيمار­ها نزديك به 1 (C0 ≅ R0) بود. كمترين و بيشترين نرخ كرانمند انگلي (ω) به عنوان شاخص ميزان كارايي اين دشمن طبيعي برابر 1525/0 و 3164/0 ميزبان/ انگل­ واره/ بر روز روي تخم ميزبان­هاي پرورش يافته روي ارقام ارلي­اوربان با پايين ­ترين سطح نيتروژن و سوپراسترين B با بالاترين سطح نيتروژن بود. در مجموع بيشترين مقدار انگلي در ميزبان­هاي پرورش يافته روي ارقام سوپراسترين­B و كينگ­استون با بالاترين ميزان نيتروژن بود. بر اساس اين نتايج، ظرفيت انگلي زنبور T. principium روي تخم كرم ميوه‌خوار گوجه­ فرنگي با سطح كود نيتروژن همبستگي مثبت داشت.

The efficiency of natural enemies as the key factor in the success of biological control programs, depends on different elements including the quality of their herbivore hosts. Similarly, it may be influenced by nutritional status and genetic differences of host plants in turn. This study was undertaken to determine the parasitism efficiency of Trichogramma principium (Sugonjaev & Sorokina) on the eggs of Helicoverpa armigera (Hübner) reared on different nitrogen fertilized tomato plant cultivars. All experiments were established in a growth chamber under 25 ± 1°C temperature, 60 ± 5% RH, 16:8 h. (L:D) conditions. Treatments included six tomato cultivars (Kingston, Riogrand, Earlyurbana, Redston, Superstrain-B and Primoearly) with four N levels (0, 2.1, 3.0, 3.9 g/ pot, Nitrogen as Urea 46%), in 5 replications. The value of the net parasitism rate (C0) of T. principium varied from 13.42±1.00 to 23.39± 2.59 hosts on the eggs of H. armigera reared on En0, and SBn+, respectively. The transformation rate from host population to parasitoid offspring (Qp) on all treatments was close to 1 (C0 ≅ R0). The finite parasitism rate (ω) which is used to determine the efficiency of a parasitoid, estimated as 0.1525 (min.) and 0.3164 (max.) hosts parasitoid-1 day-1 on the hosts reared on Earlyurbana and Superstrain-B, respectively. In general, T. principium had higher parasitism capacity on the hosts reared on Superstrain-B, Kingston and Riogrand with highest N levels, which were more suitable for parasitoid. This study showed that parasitism capacity of parasitoid was influenced by the host plant cultivar as well as positively correlated with the host plant nitrogen contenets.