بررسي مقاومت ارقام مختلف هلو نسبت به كنه تارتن دولكه‌اي Acari: Tetranychidae) Tetranychus urticae Koch) در شرايط آزمايشگاهي

Investigation on resistance of different peach cultivars to two-spotted spider mite, Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidae) in laboratory conditions

كنه تارتن دولكه‌­اي Tetranychus urticae Koch يكي از آفات مهم هلو در ايران مي‌­باشد. اين مطالعه به منظور ارزيابي مقاومت پنج رقم هلو (Redtap، G. H. Hale، Kardi، Elberta و Springtimes) نسبت به اين آفت انجام شد. مقاومت اين ارقام در شرايط آزمايشگاهي در دماي 1±27 درجه سلسيوس، رطوبت نسبي10±50 درصد و دوره نوري D12: L12 ساعت، به روش ديسك برگي (رهاسازي پنج كنه ماده بالغ بارور روي ديسك­‌هايي از برگ ارقام هلو و شمارش تعداد تخم كنه، مرگ و مير و ارزيابي ميزان خسارت آن) مورد بررسي قرار گرفت. همچنين تراكم كرك‌­ها در سطح رويي و زيرين برگ، غلظت تركيبات فنلي و ميزان عناصر غذايي موجود در برگ ارقام مختلف مورد محاسبه قرار گرفت. بر اساس نتايج بدست آمده، بيشترين ميزان خسارت وارده به ديسك برگي در ارقام جي ­اچ ­هيل و كاردي و كمترين ميزان آن در ارقام البرتا، ردتاپ و اسپرينگ­تايمز مشاهده شد. همچنين نتايج نشان داد، تراكم كرك‌­ها در سطح رويي و زيرين برگ ­ها بين ارقام مختلف هلو اختلاف معني­‌داري نداشت. درنتيجه اين پراسنجه نقشي در ايجاد مقاومت نسبت به اين كنه ندارد. به علاوه، رابطه­ اي بين غلظت تركيبات فنلي و مقاومت نسبت به كنه تارتن دولك ه­اي وجود نداشت. به طور كلي نتايج نشان داد كه ارقام ردتاپ، البرتا و اسپرينگ ­تايمز مقاوم و ارقام جي ­اچ ­هيل و كاردي حساس­ترين ميزبان­‌ها نسبت به كنه تارتن دولك ه­اي در ميان ارقام مورد بررسي بودند و به نظر مي ­رسد عدم تعادل عناصر غذايي به ويژه عنصر پتاسيم عامل اصلي مقاومت به اين آفت است.

Two-spotted spider mite (TSSM), Tetranychus urticae Koch is an important pest of peach in Iran. This study was conducted to estimate the resistance of five peach cultivars (Redtap, G.H.Hale, Kardi, Elberta and Springtimes). Resistance of different cultivars to this pest was evaluated at 27 ± 1°C, 50 ± 10 %RH and 12 L: 12 D h., using leaf disk bioassay with introducing five adult female mites on leaf disk and counting number of eggs, mite mortality and host damage. Moreover, trichomes density on upper and underside of the leaves, concentration of phenolic compounds and percentage of leaf nutrients were measured. The results showed that the highest plant damage was on G.H.Hale and Kardi cultivars, and the lowest on Elberta, Redtap and Springtimes. The findings also indicated that the density of trichomes on upper and underside of the leaves was not significantly different among cultivars. Therefore, this parameter has no role in resistance to TSSM. Furthermore, there was no relationship between concentration of phenolic compounds and resistance to TSSM. Altogether results revealed that Redtap, Elberta and Springtimes were the most tolerant, whereas G.H.Hale and Kardi were the most susceptible cultivars and nutrient imbalance especially potassium is probably main factor of the resistance against TSSM.