مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - بررسي مولكولي جهش ها ي اگزون 6 ژن فنيل آلانين هيدروكسيلاز در بيماران فنيل كتونوري از استان گيلان

چكيده فارسي :

فنيل كتونوري (PKU)، يك اختلال متابوليك است كه به‌وسيله جهش‌هايي در ژن فنيل آلانين هيدروكسيلاز (PAH) ايجاد مي‌شود. پس از تالاسمي، PKU به عنوان شايع‌ترين بيماري اتوزومال مغلوب در جمعيت ايراني محسوب مي‌شود؛ بنابراين شناسايي موتاسيون‌هاي عامل بيماري در اين جمعيت حائز اهميت است. مطابق پايگاه داده PAH يكي از اگزون‌هايي كه داراي بيشترين تعداد آلل‌هاي موتانت مي‌باشد اگزون 6 و اينترون‌هاي اطراف است. بر اين اساس، اين مطالعه براي شناسايي جهش‌هاي اگزون 6 ژن PAH در بيماران PKU استان گيلان و مقايسه آن با مطالعات انجام شده در ساير بخش‌هاي ايران طراحي شد. روش كار: در اين مطالعه توصيفي-مقطعي، طي يك دوره يك ساله، تعداد 25 بيمار PKU و غير خويشاوند (1 تا 21 سال) از نواحي مختلف استان گيلان شناسايي شد. پس از استخراج DNA ژنومي، شناسايي موتاسيون‌ها با استفاده از روش واكنش زنجيره‌اي پليمراز-تعيين توالي صورت گرفت. يافته‌ها: جهش‌ها و پلي‌مورفيسم‌هاي شناسايي شده در اين مطالعه به ترتيب شامل (4%) R176X و (46%) Q232Q مي‌باشد. جهش R176X در 1 بيمار به‌صورت هموزيگوت مشاهده شد. اين بيمار فنوتيپ mHPA داشته و والدين بيمار خويشاوند درجه سوم بودند. نتيجه‌گيري: با توجه به اينكه در اين مطالعه جهش R176X تنها در 4 درصد كروموزوم‌ها يافت شده است، بدست آوردن طيف كامل موتاسيون‌هاي ژن PAH در بيماران PKU استان گيلان نيازمند بررسي 12 اگزون ديگر مي‌باشد. به‌علاوه با در نظر گرفتن تفاوت طيف جهشهاي ژن PAH در بخشهاي مختلف ايران، مي‌توان با انجام مطالعات جامع در مناطق مختلف ايران، جهشهاي خاص هر منطقه را شناسايي كرد و به‌منظور پيشبرد اهداف پيشگيرانه و درماني آينده از آن‌ها بهره برد.